Hoa Kỳ chặn lối không cho nhân dân tệ vào giỏ IMF

Hoa Kỳ từ chối cấp cho đồng nhân dân tệ của Trung Quốc qui chế một đồng tiền dự trữ của IMF. Bộ trưởng Tài chính Jack Lew đã nêu tuyên bố phủ quyết.

Ngay sau khi hoàn thành chuyến thăm đến Bắc Kinh, ông Jack Lew tuyên bố rằng đồng nhân dân tệ hiện chưa đủ mức sẵn sàng xứng với qui chế đó. Chính quyền Trung Quốc cần nới lỏng đáng kể sự kiểm soát tài chính trong nước và đảm bảo thả nổi tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ so với đồng USD và euro, — Bộ trưởng Mỹ nhận định.
 
Ngay khi ở Bắc Kinh, ông Jack Lew đã kêu gọi Trung Quốc làm sao để có tỷ giá trao đổi nhân dân tệ minh bạch hơn. Trong khi đó, không hề thấy ông đề cập tới chuyện người Mỹ không muốn thấy nhân dân tệ sánh vai cùng với đồng USD, euro, bảng Anh và đồng yên Nhật trong giỏ ngoại tệ IMF. Chí ít thì tuyên cáo như vậy không rò rỉ công khai ra báo chí.

Ông Bộ trưởng mở ra “mặt trận” mới trong “cuộc chiến tiền tệ" với Trung Quốc chỉ khi đã về tới nước Mỹ. Đến thời điểm đó, đã có khoảng 50 quốc gia thông báo ý định gia nhập đội ngũ thành viên dự án toàn cầu của Trung Quốc là Ngân hàng đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á (ABII, AIIB). Hoa Kỳ khăng khăng chống lại sáng kiến này. Dự án Ngân hàng là "điều bất ngờ khá khó chịu" đối với Washington, — theo nhận xét của chuyên gia Aleksandr Salitsky từ Viện Kinh tế thế giới và pháp luật quốc tế (Viện Hàn lâm Khoa học LB Nga). Tiếng la ó "Không" với dự định của nhân dân tệ làm lung lay nhóm bốn ngoại tệ thượng lưu của IMF chính là câu trả lời cho sự thất bại rõ ràng trước Trung Quốc, — chuyên gia Nga đánh giá.
 
“Ngay từ đầu, người ta đã dự đoán về thất bại của Ngân hàng mới. Thế nhưng người Trung Quốc lại tập hợp khá nhanh đội ngũ muốn nhập vào dự án này —  không chỉ các nền kinh tế mới nổi ở châu Á, mà còn cả số lượng đáng kể các nước phát triển, cụ thể, bao gồm cả Anh,  điều mà Washington đặc biệt không thích. Đó là một trong những lý do khiến giờ đây lại xuất hiện những rạn nứt tài chính-tiền tệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Bộ Tài chính Hoa Kỳ từng có lúc buộc phải thừa nhận rằng Trung Quốc không làm thao tác lũng đoạn tỷ giá hối đoái. Mỹ dường như đã làm mờ đi câu chuyện kinh dị về con ngoáo ộp nhân dân tệ. Còn bây giờ  một lần nữa họ bắt đầu cuộc đả phá Trung Quốc và biến cả sàn IMF thành trận địa”.
ABII — tác nhân kích thích mới và mạnh trong quan hệ Mỹ-Trung – thực ra chỉ là cái cớ để Washington chặn lối không cho đồng bản tệ Trung Quốc nhập vào giỏ các đồng tiền dự trữ của IMF, — chuyên viên Aleksandr Salitsky nêu ý kiến.

“Hoa Kỳ rất không muốn trao quyền kiểm soát của mình ở IMF. Rõ ràng là hiện diện chính thức của Trung Quốc trong nền tài chính quốc tế hiện thời nhỏ hơn nhiều so với vai trò thực tế của nước này trong kinh tế toàn cầu. Phong tỏa lối vào của đồng nhân dân tệ, Hoa Kỳ đang chống lại xu thế gia tăng hoàn toàn khách quan của Trung Quốc trong cấu trúc tài chính thế giới. Người ta đang làm điều vô ích. Phủ quyết của Mỹ với nhân dân tệ rõ ràng phí công, bởi vì ai cũng thấy rằng vai trò của đồng tiền Trung Quốc sẽ tăng cao”.
 
Đến Bắc Kinh, ông Jack Lew chuẩn bị cho hai sự kiện chủ chốt trong quan hệ Trung-Mỹ năm nay. Đó là cuộc đối thoại chiến lược và kinh tế, cũng như chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới nước Mỹ. Cuộc tham vấn đã bộc lộ những vấn đề xưa cũ. Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ kêu gọi Bắc Kinh đảm bảo tính minh bạch cởi mở của thị trường Trung Quốc. Cụ thể, bằng con đường loại bỏ các hạn chế về trao đổi công nghệ trong lĩnh vực ngân hàng và hệ thống tài chính nói chung.

Về phần mình, Thủ tướng Lý Khắc Cường tuyên bố Trung Quốc trông đợi từ phía Mỹ động thái tự do hóa chế độ xuất khẩu sang Trung Quốc các công nghệ cao có công dụng kép. Tuy vậy có thể thấy rằng trước chuyến công du của ông Tập đến Hoa Kỳ, cả hai vấn đề này sẽ không được tháo gỡ. Khả năng tối đa chỉ là giảm cường độ những tuyên cáo mà thôi.
 
Cần nhắc rằng, mở rộng giỏ ngoại tệ dự trữ của IMF là vấn đề được quyết định 5 năm một lần. Đề tài này sẽ được thảo luận tại phiên họp mùa thu của Quỹ ở Washington trong năm nay, thông thường tổ chức vào tháng Chín. Có sự éo le là cũng chính trong tháng này, nước Mỹ chờ đợi chuyến thăm của ông Tập Cận Bình.