Chúng ta tiếp tục nghiên cứu đề tài phương thức dùng cách 3-tặng cách trong tiếng Nga. Các bạn đã biết là cách 3 được dùng khi biểu đạt sự cần thiết của hành động hoặc sự vật nào đó.
МНЕ НАДО СДЕЛАТЬ НОВОГОДНЮЮ УБОРКУ. Tôi cần dọn dẹp (nhà cửa) đón Năm Mới. МОЕЙ ПОДРУГЕ НАДО НАПИСАТЬ СТАТЬЮ В ГАЗЕТУ. Bạn gái của tôi cần viết bài cho báo. ЗУНГУ НУЖНА ТЕПЛАЯ КУРТКА. Dũng cần chiếc áo bông ấm. НАШЕМУ ФАКУЛЬТЕТУ НУЖНЫ СОВРЕМЕННЫЕ КОМПЬЮТЕРЫ. Khoa chúng tôi cần những chiếc máy vi tính hiện đại.
Trong các mệnh đề trên đây, cấu tạo của danh từ và đại từ cho thấy ai đang cần thứ gì đó hoặc hành động nào đó, và các danh từ đại từ trong câu đứng ở cách 3.
Cách 3 cũng được dùng cả trong câu thể hiện trạng thái tinh thần và cảm xúc. Thí dụ:
Tania ơi, chị cười gì thế?
МНЕ ВЕСЕЛО ЧИТАТЬ ЭТОТ ФОРУМ В ИНТЕРНЕТЕ, ПОТОМУ ЧТО НА НЕМ СОБРАЛИСЬ ОЧЕНЬ ОСТРОУМНЫЕ ЛЮДИ. Tôi vui (khi) đọc (các ý kiến của) diễn đàn này trên Internet, vì ở đó tập hợp những người rất hài hước.
Đại từ МНЕ trong câu này đứng ở cách 3.
ЗУНГУ ОЧЕНЬ ХОЛОДНО ЗИМОЙ В РОССИИ, ПОЭТОМУ ЕМУ ОБЯЗАТЕЛЬНО НУЖНА ТЕПЛАЯ КУРТКА И ТЕПЛАЯ ШАПКА. Dũng rất lạnh trong mùa đông ở nước Nga, vì thế cậu ấy nhất định cần phải có áo bông ấm và mũ ấm.
Danh từ ЗУНГУ trong mệnh đề này đã chuyển sang cách 3.
СОВРЕМЕННОЙ МОЛОДЕЖИ СКУЧНО СЛУШАТЬ КЛАССИЧЕСКУЮ ОПЕРУ. Lớp trẻ hiện đại buồn chán nghe opera cổ điển.
Tổ hợp danh từ và tính từ СОВРЕМЕННОЙ МОЛОДЕЖИ trong câu đứng ở cách 3.
Trạng thái và cảm xúc được biểu đạt bằng những cặp động từ có nghĩa trái nhau. Mời các bạn học thuộc những cặp từ trái nghĩa sau đây:
ЛЕГКО-ТРУДНО dễ dàng-khó khăn, ЖАРКО-ХОЛОДНО nóng-lạnh, ВЕСЕЛО-ГРУСТНО vui vẻ-buồn rầu, ИНТЕРЕСНО-СКУЧНО thú vị-buồn chán.
Các bạn hãy tập luyện, đặt câu với những cặp động từ này.
Danh từ và tính từ trong cách 3 có thể dùng để xác định khách thể. Thí dụ:
АНТОН, КАКАЯ У ТЕБЯ КРАСИВАЯ КНИГА! Anton à, cậu có cuốn sách đẹp quá! — ЭТО КНИГА ПО РУССКОМУ ИСКУССТВУ. Đó là cuốn sách về nghệ thuật Nga.
ЗУНГ, КАКАЯ У НАС СЛЕДУЮЩАЯ ЛЕКЦИЯ? Dung ơi, hôm nay bài học tiếp theo của chúng ta là gì?— ЛЕКЦИЯ ПО ВОСТОЧНОЙ ФИЛОСОФИИ. Bài giảng về Triết học Đông phương.
Trong các mệnh đề vừa nêu, danh từ ПО ИСКУССТВУ và ПО ФИЛОСОФИИ cùng các tính từ đi kèm РУССКОМУ và ВОСТОЧНОЙ biếu đạt sự phân định, dấu hiệu của khách thể mà ta nói tới, và các danh từ tính từ đó đứng ở cách 3.
Việc dùng cách 3 ở nghĩa này thường gắn với các khách thể của lĩnh vực giáo dục, khoa học và nghệ thuật.
ЭКЗАМЕН ПО ОБЩЕЙ ФИЗИКЕ, УЧЕБНИК ПО ВЫСШЕЙ МАТЕМАТИКЕ, УПРАЖНЕНИЕ ПО РУССКОЙ ГРАММАТИКЕ. Môn thi về Vật lý đại cương, sách giáo khoa về Toán học cao cấp, bài tập về ngữ pháp tiếng Nga.
Các bạn thân mến, các bạn hãy nhớ lại những năm tháng học tập của mình ở trường phổ thông hay đại học, những buổi lên lớp và bài giảng, những tập ghi chép và những cuốn vở, rồi tự lập ra các cụm từ có sử dụng tên gọi của những môn học khác nhau ở cách 3.
Xin chúc các bạn thành công! Vẫn như mọi khi, chúng tôi xin dành cho các bạn sự trợ giúp nhỏ là bài tham khảo ở chuyên mục "Học tiếng Nga" trên trang điện tử của Sputnik. (trên trang điện tử theo địa chỉ vn.sputniknews.com)
Còn bây giờ xin chào tạm biệt!
ДО СВИДАНЬЯ!
