Sputnik Mundo đã phỏng vấn cháu trai của ông - Esteban Volkov, mà vào ngày hôm đó, hồi năm 1940, Esteban đã hiện diện trong ngôi nhà của người ông tại Coyoacán, một vùng phụ cận của Mexico City.
Vào những năm 1905-1917, Lev Trotsky đã giữ chức Chủ tịch Hội đồng Petrograd, và đã là một trong những người tổ chức việc đánh chiếm Cung điện Mùa đông trong Cách mạng Tháng Mười năm 1917. Trong chính phủ mới, ông từng làm Bộ trưởng Ngoại giao. Ngoài ra, ông đã sáng lập và chỉ huy Hồng quân, đội quân đã giành chiến thắng trong cuộc nội chiến sau cách mạng.
Trong những năm 1920, nhà hùng biện xuất sắc và nhà lý luận Mác xít đã đứng đầu phe đối lập với Stalin. Sau đó ông bị trục xuất khỏi đảng và trục xuất khỏi Liên Xô vào năm 1929. Những nơi dừng chân đầu tiên trong chặng đường lưu vong của ông là Thổ Nhĩ Kỳ, Pháp và Na Uy, nhưng, Mexico là nước duy nhất đảm bảo an toàn cho ông. Tuy nhiên, sự hiện diện ở Mexico không cứu vãn được nhà cộng sản Nga. Ba năm sau khi tới Mexico, Trotsky đã bị giết hại theo lệnh của Stalin. Kẻ ám sát người Tây Ban Nha tên là Ramón Mercader đội lốt dưới tên Jacques Mornard dùng một chiếc rìu băng chém ngập vào sọ.
Esteban, con trai của con gái Trotsky bà Zinaida từ cuộc hôn nhân đầu tiên của ông đã chứng kiến những khoảnh khắc bi thảm đó trong số phận của người ông. Kể từ đó, Esteban coi nghĩa vụ của mình là "khôi phục chân lý lịch sử". Ngoài ra, Esteban đứng đầu Học viện về quyền tị nạn và là giám đốc Ngôi nhà —Bảo tàng Lev Trotsky, nơi ông ngoại đã bị sát hại.
Ông hồi tưởng về những kỷ niệm nào từ những ngày xưa với ông ngoại?
Tôi đã đến Mexico một năm trước khi ông ngoại bị sát hại. Đã có hai vụ ám sát, lần đầu tiên vào ngày 24 tháng 5 năm 1940. Khi đó ông ngoại đã được cứu thoát chết bởi một phép lạ, chỉ nhờ phản ứng nhanh chóng của bà vợ Natalia. Ngay sau khi nghe tiếng súng nổ bà đã giấu ông tôi ở góc tối nhất trong phòng ngủ.
Trotsky đã nhận thức được rằng, trong tương lai gần sẽ có những vụ ám sát mới. Cuối cùng, một điệp viên của mật vụ GPU Ramon Mercader, đội lốt dưới tên Jacques Mornard, đã thiết lập quan hệ thân thiện với các vệ sĩ. Anh ấy có vẻ không nổi bật, không bao giờ thể hiện sự quan tâm đến chính trị.
Trong bầu không khí thân thiện và sự trợ giúp lẫn nhau, có một ngày điệp viên Mercader yêu cầu ông ngoại kiểm tra một bài viết nhỏ của nó, và Trotsky không thể từ chối. Trong cuộc gặp đầu tiên không có gì xảy ra, Mercader đã đến nhà chúng tôi chỉ để nghiên cứu tình hình. Tuy nhiên, khi điệp viên lại một lần nữa mang đến một bài luận ngắn, và đầu ông ngoại cúi xuống để đọc bài, sát thủ dùng một chiếc rìu ra sức đánh vào sọ Trotsky.
Ông ngoại tôi đã không chết ngay lập tức, ông đã nhổ vào Mercader, đã kêu to, và mọi người trong nhà đã nghe tiếng kêu. Các vệ sĩ của Trotsky đã lao vào phòng và bắt giữ Mercader. Khi đó tôi đang trên đường về nhà từ trường học. Từ khoảng cách xa tôi đã hiểu rằng, có những điều kỳ lạ đang xảy ra trong nhà: cánh cửa được mở rộng, có các nhân viên cảnh sát…Tôi bước vào nhà và thấy ông ngoại nằm trên sàn, đầu ông đang chảy máu và bà Natalya dùng túi nước đá lên vết thương.
Khi ông ngoại nghe thấy những bước đi của tôi, ông đã yêu cầu các thư ký không cho phép tôi đến gần, để tôi không nhìn thấy những gì đang xảy ra. Ông cũng đã ra lệnh không giết hại Mercader, và nhắc lại nhiều lần rằng, cần để anh ta sống để trả lời các câu hỏi. Ông ngoại của tôi luôn biết nhìn xa trông rộng, bởi vì nhờ đó đã có thể tiết lộ cả mưu đồ.
100 năm sau cuộc cách mạng tháng Mười, ông đánh giá như thế nào vai trò của Trotsky trong sự kiện này?
Hai anh hùng chính của cuộc cách mạng này là Lenin và Trotsky. Lenin đã đóng vai trò quan trọng nhất trong việc thành lập và lãnh đạo Đảng Bolshevik. Nếu không có sự lãnh đạo thì không thể thực hiện cuộc cách mạng.
Còn Trotsky đã xác định quá trình cách mạng. Dựa trên ý tưởng Cách mạng Thường trực, ông không chấp nhận lý thuyết về cuộc cách mạng theo từng giai đoạn mà Bukharin và Stalin đã ủng hộ. Theo lý thuyết này ở giai đoạn đầu tiên nên thực hiện cuộc cách mạng tư sản, và chỉ sau đó mới có thể thực hiện cách mạng xã hội chủ nghĩa. Trotsky đã thuyết phục mọi người rằng, ngay từ đầu cần phải dựa vào giai cấp vô sản, bởi vì giai cấp tư sản không thể đóng bất kỳ vai trò tiến bộ trong các sự kiện sắp tới.
Trong mấy năm sau cách mạng, một chính phủ khá dân chủ đã nắm giữ quyền lực, nhưng, giống như tất cả các cuộc cách mạng khác, sau giai đoạn hào hứng nhiệt tình đến giai đoạn suy giảm. Chính ở giai đoạn đó vai trò then chốt đã được giao cho Stalin. Để đạt thành công, Stalin phải giết hại những người đồng chí chiếu đấu của Lenin, đã làm tất cả để tăng cường quyền lực của mình.
Trotsky, cùng với Lenin, đã tham gia vào việc chuẩn bị và tiến hành cuộc cách mạng. Trong cuộc nội chiến, Trotsky cũng đã đóng vai trò hết sức quan trọng. Ông đã sáng lập và chỉ huy Hồng quân trong cuộc đối đầu với đội quân của 22 nước ngoài. Rất nhiều chuyên gia quân sự của đối phương đã xác nhận tầm quan trọng của Trotsky trong cuộc chiến đó.
Sau cái chết của Lenin, Trotsky đã làm việc để bảo vệ các thành tựu của Cách mạng và đã đối đầu với Stalin. Trotsky đã bảo vệ các nguyên tắc và lý tưởng cách mạng không phải để tăng cường quyền lực cá nhân. Ông đã từng nói rằng ông có thể giành lấy toàn bộ quyền lực trong nước trong vòng 15 phút nhờ vào Hồng quân, nhưng, ông không muốn làm như vậy, bởi vì trong trường hợp này trong nước sẽ thiết lập chế độ độc tài quân sự với bộ máy quan liêu.
