Viện nghiên cứu độc đáo này đã được thành lập theo thỏa thuận liên chính phủ giữa nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Liên Xô vào năm 1987. Chỉ một năm sau, tập thể quốc tế đã bắt đầu làm việc. Hôm nay, ngoài văn phòng chính ở Hà Nội, mà hai bên lối vào có các cây xanh do ba vị tổng thống Việt Nam đã trồng, Trung tâm còn có hai văn phòng tại thành phố Hồ Chí Minh và Nha Trang, và mạng lưới các trạm nghiên cứu, thử nghiệm tự nhiên. Tất cả các phòng thí nghiệm đều có các thiết bị hiện đại nhất. 500 nhân viên người Việt và 20 đồng nghiệp Nga làm việc trên cơ sở thường xuyên đang tham gia phát triển các dự án khoa học cơ bản và ứng dụng. Ngoài ra hàng năm có tới 120 nhà khoa học Nga đến công tác ở Việt Nam. Năm nay, số chuyên gia Nga đến công tác ở Trung tâm đạt con số kỷ lục — 148 người.
Công việc của các nhóm chuyên gia được thực hiện trong ba lĩnh vực chính. Trong lĩnh vực y học, các nhà koa học đang phát triển những phương pháp hiệu quả chống lại các bệnh nhiệt đới — hậu quả đau đớn của chiến tranh hoá học mà Hoa Kỳ đã gây ra ở Việt Nam. Trong lĩnh vực sinh thái, các chuyên gia nghiên cứu hệ thực vật và động vật của Việt Nam và triển vọng khắc phục hậu quả chất độc da cam mà quân đội Mỹ đã sử dụng ở Việt Nam. Trong lĩnh vực khoa học vật liệu, Trung tâm nghiên cứu các vấn đề liên quan đến hoạt động, bảo trì, bảo dưỡng các thiết bị quân sự được cung cấp từ Liên Xô cũ và Nga.
Thiệt bị quân sự có nhiều "kẻ thù" ở Việt Nam, — ông Andrey Kuznetsov, tổng giám đốc bộ phận Nga của Trung tâm Nhiệt đới, cho biết trong cuộc phỏng vấn với Sputnik-Việt Nam. — Trong số đó có nhiệt độ và độ ẩm cao, cũng như các vi sinh vật. Mỗi năm chúng tôi khám phá ra mấy chục loài vi nấm mới và xác định mức độ thiệt hại mà "tập đoàn" vi khuẩn có thể gây ra cho thiết bị, cũng như điều kiện nào là thuận lợi nhất cho sự phát triển của chúng.
Ông Kuznetsov nêu một thí dụ: các nhân viên của Trung tâm đã phát triển công nghệ bảo dưỡng máy bay trong thời gian dài. Trước hết cần phải dùng chất bịt kín ở tất cả những bộ phận của chiếc máy bay tiếp xúc với chất độc hại. Các vật liệu bảo vệ được phát triển tại Trung tâm hoạt động hiệu quả trong thời gian ba năm. Trong suốt thời gian này, các chuyên gia thậm chí không cần tiếp cận máy bay, trong khi đó phương pháp thông thường chứa máy bay trong hangar đòi hỏi phải kiểm tra toàn bộ máy bay hàng quý.
Chúng tôi đã làm sáng tỏ nguyên nhân gây ra sự gián đoạn và thậm chí tắt động cơ máy bay. Hóa ra, trong điều kiện nhiệt đới, nếu nhiên liệu được lưu giữ trong thùng chứa thì trong đó hình thành kết tủa không hòa tan được, và kết tủa làm tắc nghẽn bộ lọc nhiên liệu trong máy bay. Trung tâm đã phát triển các chất phụ gia nhiên liệu ngăn chặn được sự hình thành kết tủa, vấn đề đã được giải quyết. Bây giờ tại nhà máy lọc dầu Dung Quất có một dây chuyền sản xuất loại nhiên liệu được phát triển tại Trung tâm dành riêng cho các hãng hàng không Việt Nam.
Chúng tôi cũng đã phát triển một phương pháp mới chống lại các tập đoàn vi sinh vật trong các thành phần điện và radio của máy bay. Khi chiếc máy bay ra khỏi hangar có nhiệt độ đến 40 độ C, bay lên độ cao có nhiệt độ xuống âm 30 độ, sau đó hạ cánh dưới ánh mặt trời 60 độ C, thì độ ẩm trong các bộ phận máy bay là quá cao, mà đây là yếu tố chính gây ra sự xuất hiện của vi sinh vật. Chúng tôi đã phát hiện ra rằng, trong mọi trường hợp không được sử dụng điều hòa ở chế độ lạnh ngay sau khi máy bay hạ cánh. Không nên sử dụng thiết bị làm mát công nghiệp, có khả năng làm lạnh không khí trong không gian lớn. Một phương pháp hiệu quả hơn nhiều là sử dụng thiết bị điều hòa không khí cỡ nhỏ, với không khí ấm áp khô, không cao hơn +40 độ. Nếu thiết bị cỡ nhỏ được sử dụng trong hai giờ, mà mức tiêu thụ năng lượng không nhiều hơn so với một tủ lạnh, thì độ ẩm trong các cụm máy bay giảm 30%. Chúng tôi đã thử nghiệm công nghệ này không chỉ trong phòng thí nghiệm, mà còn trên các chiếc máy bay chiến đấu "Su" của Việt Nam trong thời gian một năm.
Nhiều công việc đã được thực hiện, song, số nhiệm vụ cần được giải quyết còn nhiều hơn. Ví dụ, cần phải phát triển phương pháp hiệu quả phòng chống rỉ. Chỉ trong một năm, thép tấm đóng tàu có độ dày 6 mm có thê bị rỉ sét, mà Việt Nam có ngày càng nhiều tàu biển! Hoặc phương pháp bảo vệ các tấm năng lượng mặt trời trên máy bay khỏi tác hại của tia UV. Trong điều kiện khí hậu nhiệt đới ở Việt Nam, các thành phần bao phủ tấm năng lượng mặt trời bị phá hủy chỉ trong một năm thay vì năm năm.
Khi đến thăm Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga tại Hà Nội, Thủ tướng Liên bang Nga Dmitry Medvedev đã trao Huân Chương Hữu nghị, phần thưởng cao quý của Nhà nước Nga tặng Thiếu tướng, Tiến sỹ Nguyễn Hồng Dư, Tổng Giám đốc Trung tâm. Thủ tướng Medvedev đã chuyển Bằng Tri ân của Tổng thống Liên bang Nga tới các ông Nguyễn Hồng Dư và Andrei Kuznetsov và toàn thể cán bộ, công nhân viên của Trung tâm.
