Hàng loạt công ty ‘ma’ liên quan đến Asanzo
Sáng ngày 5 tháng 9, Tổng cục Hải quan đưa ra kết luận chính thức về vụ việc liên quan đến Công ty CP Tập đoàn Asanzo.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc kiểm tra, xác minh thông tin báo chí phản ánh, Tổng cục Hải quan đã tiến hành kiểm tra sau thông quan tại một số công ty liên quan đến vụ việc.
58 công ty có hoạt động mua bán linh kiện, hàng hóa với Công ty CP Tập đoàn Asanzo. Kết quả tra cứu trên Cổng thông tin của Tổng cục Thuế và kết quả xác minh tại UBND phường nơi đăng ký địa chỉ trụ sở hoặc địa điểm nơi thuê văn phòng, thông tin cụ thể về tình hình hoạt động của các công ty như sau: Có 14 công ty bỏ trốn; 4 công ty không tồn tại địa chỉ theo đăng ký kinh doanh; 7 công ty ngừng hoạt động; 1 công ty không hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh; 32 công ty đang hoạt động.
Theo thực tế kiểm tra của cơ quan Hải quan, có công ty chỉ treo biển nhưng không hoạt động, hoặc có địa chỉ kinh doanh nhưng không có thật. Một số khác không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh nhưng lại không cập nhật trên cổng thông tin. Thậm chí có tình trạng chủ nhà khai không cho công ty thuê làm trụ sở nhưng trên giấy phép kinh doanh, doanh nghiệp vẫn khai địa chỉ của họ.
Qua điều tra, xác minh, Tổng cục Hải quan đã đề nghị cơ quan điều tra khởi tố vụ án "buôn lậu" với Công ty TNHH sản xuất thương mại Sa Huỳnh. Công ty này khai nhập khẩu hàng hóa là linh kiện dùng để lắp ráp lò nướng thủy tinh, nhưng khi kiểm tra phát hiện toàn bộ hàng hóa bên trong container là 1.300 bộ lò nướng thủy tinh nguyên chiếc nhãn hiệu Asanzo, có cả phiếu bảo hành in sẵn bằng tiếng Việt: “Asanzo - Đỉnh cao công nghệ Nhật Bản”, kèm số đường dây nóng 18001035. Toàn bộ số lò nướng trong container cũng không có tem nhãn ghi thông tin xuất xứ.
Kiểm tra hoạt động nhập khẩu, xuất khẩu của CTCP Tập đoàn Asanzo từ 20.10.2016 đến 30.6.2019, cho thấy công ty này làm thủ tục hải quan nhập khẩu 26 tờ khai hải quan, tổng kim ngạch nhập khẩu hơn 171 triệu đồng; mặt hàng nhập khẩu để làm hàng mẫu (không thanh toán) gồm bảng mạch điện tử lắp ráp ti vi, cáp tín hiệu, lo go bằng kim loại, tấm LCD mẫu, bo mạch điện tử xử lý tín hiệu ti vi… Trên tờ khai hải quan khai hàng hóa có xuất xứ Trung Quốc.
Asanzo không phát sinh hoạt động bán hàng hóa ra nước ngoài mà chỉ phát sinh 1 tờ khai hải quan xuất trả “bộ đầu thu khuyếch đại âm thanh nhãn hiệu Asanzo” cho đối tác tại Hồng Kông, Trung Quốc, số lượng 5 chiếc, trị giá 5,8 triệu đồng.
Công ty Cổ phần Tập đoàn Asanzo (MS doanh nghiệp 0314074316) được thành lập và hoạt động mới đây, từ ngày 20.10/2016 với tên gọi Công ty CP Tập đoàn Asanzo, sau đó lại đổi tên thành Cổ phần Tập đoàn Asanzo.
Theo dữ liệu mà Hải quan hiện có, công ty này đăng ký ngành nghề kinh doanh và hoạt động chính là: “Sản xuất, lắp ráp và kinh doanh các sản phẩm điện tử, điện lạnh, thiết bị gia dụng mang nhãn hiệu Asanzo như: Ti vi, máy điều hòa không khí, máy làm mát không khí, ấm siêu tốc, nồi cơm điện, bếp hồng ngoại, máy xay sinh tố”.
Về nghi án “nhập hàng Trung Quốc” về gắn mác hàng “made in Vietnam” của Asanzo, Tổng Cục quản lý Thị trưởng của Bộ Công thương đã có báo cáo gửi Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo 389 Quốc gia về kết quả làm việc xác minh thông tin.
Tổ công tác VCCI chỉ dựa trên giải trình của Asanzo mà kết luận?
Liên quan đến kết luận của Tổ công tác VCCI về xuất xứ hàng hóa của Asanzo, một lãnh đạo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam khẳng định rằng văn bản của Tổ công tác VCCI đưa ra là dựa trên giải trình của Asanzo.
“Cơ quan chức năng không phát hiện gì mới thì họ không sai, còn nếu cơ quan chức năng phát hiện ra và thấy rõ mối quan hệ của Asanzo với các doanh nghiệp, nhập hàng từ Trung Quốc về, thì trường hợp ấy kết luận phải khác”, đại diện của VCCI xác nhận với báo Tuổi Trẻ.
Về giải trình của Asanzo, vị lãnh đạo này cho hay, nếu công ty mua toàn bộ 100% nguyên vật liệu từ nước ngoài, nhưng dây chuyền lắp ráp ở Việt Nam thì được gọi là Made in Vietnam, không vi phạm vì ở Việt Nam vẫn chưa có quy định về Made in Vietnam.
Như vậy có thể hiểu, quy định về xuất xứ rất đa dạng và không thống nhất. Nghĩa là, chỉ cần toàn bộ dây chuyền lắp ráp ở Việt Nam thì ngay lập tức sẽ được xác nhận là hàng hóa Việt Nam, lắp ráp ở Việt Nam và nếu như vậy thì Asanzo không sai.
Vị lãnh đạo này quả quyết rằng Tổ Công tác của VCCI đã chắc chắn đánh giá kỹ lưỡng về vấn đề này, khi Asanzo có nhà máy và tiến hành sản xuất lắp ráp ở Việt Nam.
“Chúng tôi cũng có Ban pháp chế và là cơ quan đại diện cho doanh nghiệp nên có trách nhiệm, tiếng nói để bảo vệ cộng đồng doanh nghiệp về mặt pháp lý. VCCI đưa ra văn bản trên với tư cách là đơn vị đại diện cho tiếng nói, cộng đồng doanh nghiệp, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp”, đại diện của VCCI khẳng định.
Theo giải trình của doanh nhân Phạm Văn Tam và công ty Asanzo với VCCI thì doanh nghiệp này không sai. Còn nếu một khi cơ quan cảnh sát điều tra hay các cơ quan chức năng khác phát hiện ra sai phạm thì Asanzo sẽ phải chịu toàn bộ trách nhiệm, đặc biệt là về hành vi lừa dối. Nếu lắp ráp nguyên chiếc mang về hoặc lắp ráp đơn giản là sai, nhưng họ nhập 100% nguyên liệu nhưng dây chuyền sản xuất cơ bản vẫn ở Việt Nam thì là đúng.
