Đoàn của NXB “Trẻ” đang có chuyến công tác tại Moskva. Đoàn đã tới thăm Hội sách Moskva, tìm hiểu các đầu sách có tiềm năng giới thiệu cho độc giả Việt Nam, từ văn học tới các lĩnh vực xã hội, khoa học khác. Cũng trong khuôn khổ chương trình làm việc tại Nga lần này, ngày 7/9, Đoàn Việt Nam đã phối hợp với Khoa phiên dịch thuộc Đại học Tổng hợp Ngôn ngữ Quốc gia Moskva tổ chức tọa đàm “Giữ gìn tiếng Việt trong sự giao lưu với tiếng Nga và văn hóa Nga”. Sự kiện có sự tham gia của các dịch giả Việt Nam và Nga, các nhà Việt Nam học Nga và sinh viên các khoa tiếng Việt của các trường đại học Moskva.
Sputnik đã có phỏng vấn ông Dương Thành Truyền - Chủ tịch NXB “Trẻ” và nhà văn Nguyễn Thụy Anh, một dịch giả văn học Nga nổi tiếng về những vấn đề xoay quanh chủ đề dịch thuật văn học Nga sang tiếng Việt hiện nay.
Kết nối với các NXB và nhà văn Nga tại Hội sách Moskva 2019
Sputnik: Chào ông Dương Thành Truyền và chị Nguyễn Thụy Anh! Hội sách tại Moskva lần này đã gấy ấn tượng gì cho đoàn của NXB “Trẻ”?
Ông Dương Thành Truyền - Chủ tịch NXB “Trẻ”:
Gần đây NXB “Trẻ” có nỗ lực đưa sách Việt cho cộng đồng người Việt ở nước ngoài, vì chúng tôi nhận thức sâu sắc rằng, cần phải góp phần vào việc giữ gìn tiếng Việt, văn hóa Việt cho người Việt ở nước ngoài. Thưc tế, đó cũng chính là những nhu cầu của đồng bào ta. Thực hiện sứ mệnh đó, hàng năm, chúng tôi tham gia những hội sách. Ngoài ra, tìm kiếm bản quyền sách để dịch cho độc giả trong nước.
Nhân Hội sách tại Moskva, chúng tôi cũng gặp gỡ một số NXB, như NXB “Thiếu nhi”, NXB “Phượng Hoàng”, NXB “Đội cận vệ thanh niên”, một số nhà văn.
Nhà văn Nguyễn Thụy Anh:
Tôi thấy Hội chợ sách Moskva có sức hút rất mãnh liệt. Năm nay có sự xuất hiện của nhiều NXB mới, họ quan tâm tới sách cho thiếu nhi nhiều. Độ tương tác tại Hội sách cũng cao hơn những năm trước. Năm trước họ quan tâm chủ yếu tới bán sách, còn năm nay là giới thiệu sách. Tính chuyên nghiệp cao hơn. Khi biết chúng tôi từ Việt Nam, từ NXB lớn, họ rất nhiệt tình.
Tôi muốn nhấn mạnh rằng, tại Hội sách năm nay, xuất hiện nhiều tác giả thiếu nhi, ngoài những sách của các tác giả kinh điển như Barto, Marshak, Mikhalkov,…
Chúng tôi đã tìm cách kết nối với một số nhà văn, NXB. Tôi cho rằng sự kết nối, sự giao lưu văn hóa đặt nền móng cho tương lai. Lần này NXB “Trẻ” đã rất thành công. Đặc biệt, NXB “Trẻ” đã kết nối được với tác giả Sergey Lukianenko – một tác giả ăn khách hiện nay tại Nga. Ở Việt Nam mới được dịch cuốn “Tuần đêm”, do tôi dịch, thì chưa được biết đến nhiều lắm, vì bạn đọc chưa biết tới các tác giả đương đại của Nga. Bên cạnh đó, ngay tại Hội sách, chúng tôi đã làm quen được với một số nhà văn đương đại.
Tọa đàm dịch giả văn học Nga và Việt Nam tại ĐHTH Ngôn ngữ Quốc gia Moskva
Sputnik: Lần đầu tiên, tại Nga đã diễn ra một cuộc tọa đàm độc đáo với cái tên cũng thật sự lý thú “Giữ gìn tiếng Việt trong sự giao lưu với tiếng Nga và văn hóa Nga”. Ý tưởng này đã nảy sinh như thế nào?
Nhà văn Nguyễn Thụy Anh:
Mục đích của NXB “Trẻ“ năm nay sang Nga là kết nối với các nhà văn Nga. Mà không thể kết nối với nhà văn Nga và thiếu dịch giả. Tôi cho rằng, khi tập trung được dịch giả, khi mọi người biết nhau, chia sẻ với nhau, ai dịch sách gì, có đầu sách nào hay giới thiệu cho nhau, đấy là một sức mạnh.
Một mặt nữa, NXB “Trẻ” cũng muốn tìm hiểu nhu cầu về sách Việt của cộng đồng người Việt tại Nga, nhu cầu của những người Nga học và nghiên cứu tiếng Việt, sinh viên tiếng Việt. Tôi thấy rất vui là số lượng sinh viên Nga học tiếng Việt nhiều hơn, rất quan tâm tới văn hóa Việt.
Cuộc tọa đàm hôm nay thật thú vị, diễn ra tại một trong những trường đại học hàng đầu của Nga, nơi có giảng dạy tiếng Việt. Đặc biệt, chúng tôi cảm ơn lòng nhiệt thành của PGS-TS Elena Zubsova, người đã có đóng góp lớn cho sự thành công của cuộc giao lưu về dịch thuật văn học Nga-Việt hôm nay.
Ông Dương Thành Truyền - Chủ tịch NXB “Trẻ”:
Cuộc tọa đàm hôm nay cho dù chỉ là bước đầu, dẫu quy mô còn nhỏ, nhưng là cơ hội để chúng tôi có thể gặp gỡ những dịch giả người Nga và người Việt, những bạn Nga yêu quý tiếng Việt và văn hóa Việt, và cũng là cơ hội để gặp gỡ cộng đồng người Việt tại Nga. Và trên cơ sở đó có thể tìm kiếm những phương thức, những nhu cầu, những cơ hội. Mà chúng ta biết, văn hóa phải đi qua con đường ngôn ngữ. Và sách cũng là cơ hội để kết nối văn hóa rất là tốt.
Ý tưởng thành lập câu lạc bộ các dịch giả văn học Nga sang tiếng Việt
Sputnik: Có thể nói, bạn đọc Việt Nam còn biết rất ít về văn học Nga hiện đại, khác với thời Xô-Viết khi văn học Nga rất phổ biến ở Việt Nam. Theo anh chị thì có cách nào làm cho tình hình dịch thuật văn học Nga tốt lên hơn không?
Nhà văn Nguyễn Thụy Anh:
Tôi có ý tưởng cùng với những anh chị, các bạn đang dịch và ai đó nữa muốn dịch tập hợp lại thành một nhóm, có thể là một câu lạc bộ. Cứ khoảng 1-2 tháng gặp nhau, chia sẻ những tác phẩm đang dịch, những sách đang tìm kiếm, muốn dịch sách gì, chia sẻ thông tin cho nhau, thỏa thuận cùng nhau dịch một cuốn sách hay một seri sách. Nếu chỉ có một vài người thì không thể làm được, hơn nữa sẽ không hứng thú. Khi gặp nhau như vậy, có thể truyền năng lượng, cảm hứng cho nhau, từ đó làm lan tỏa không khí nước Nga, văn học, văn hóa Nga.
Ông Dương Thành Truyền - Chủ tịch NXB “Trẻ”:
NXB “Trẻ” có thể hỗ trợ cho hoạt động của những nhóm hay câu lạc bộ như chị Thụy Anh nói, nhưng theo tôi, cần có sự hợp tác giữa các cơ quan có chức năng, như Hội nhà văn, để hoạt động đáp ứng nhu cầu của hai quốc gia.
