Thủ tướng Pakistan đã hoàn thành chuyến công du cấp Nhà nước hai ngày tới Malaysia. Trong khi đó, trước đó một chút, dưới áp lực từ đồng minh là Saudi Arabia, ông đã không đến dự hội nghị thượng đỉnh của các lãnh đạo Hồi giáo do Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohammad triệu tập. Trong hội nghị cấp cao này có sự tham gia của các nhà lãnh đạo Malaysia, Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ. Quốc vương Saudi Arabia cũng như các lãnh đạo của UAE, Ai Cập và Bahrain đã bỏ qua hội nghị thượng đỉnh. Trong tương quan này giới quan sát viên cho rằng việc Thủ tướng Imran Khan tỏ thái độ sẵn sàng mua thêm dầu cọ ở Malaysia hẳn là bằng cách thức nào đó đền bù cho tình huống không mấy dễ chịu gắn với sự vắng mặt của ông tại hội nghị thượng đỉnh do ông Mahathir Mohammad chủ trì.
Pakistan will try to compensate Malaysia’s palm oil trade loss to India
— Ahmed Kamal (@HafizAK14) February 4, 2020
PM Imran Khan#PakistanCooperativeOrganization pic.twitter.com/R3FDTHdXc4
Ấn Độ, khách mua dầu cọ lớn nhất của Malaysia, đã hạn chế nhập khẩu vào mùa thu năm ngoái. Điều này xảy ra sau khi ông Mahathir Mohamad đưa ra hàng loạt lời chỉ trích gay gắt về chính sách của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đối với người Hồi giáo. Năm ngoái, Ấn Độ đã mua 4,4 triệu tấn dầu cọ ở Malaysia, Pakistan - 1,1 triệu tấn.
The who, the how and what's happening with India's palm oil ban. https://t.co/b8hWGe4KoZ#PalmOil #Malaysia #India pic.twitter.com/dBuXfGXR0g
— The Star (@staronline) January 18, 2020
Trong cuộc phỏng vấn của Sputnik, bà Maria Pakhomova chuyên gia từ Viện Nghiên cứu phương Đông thuộc Viện Hàn lâm Khoa học LB Nga, đã tỏ ra nghi ngờ về khả năng Pakistan thực sự giúp Malaysia bù đắp thiệt hại do rạn nứt thương mại với Ấn Độ.
«Xét dưới góc độ quan điểm kinh tế, Pakistan khó lòng mua hàng với số lượng lớn như Ấn Độ để mong bù đắp cho những tổn thất của Malaysia. Hiện thời đây chỉ là dự định trong trường hợp thiếu vắng hợp đồng đã ký kết. Đây là tuyên bố hùng biện ngoại giao hướng tới hỗ trợ về tinh thần cho Malaysia. Điều quan trọng đối với Pakistan là phô trương cho Ấn Độ thấy khả năng phản ứng tích cực với các chính sách của New Delhi. Cũng có ý tứ rất quan trọng với Pakistan là chứng tỏ cho Malaysia thấy rằng họ coi trọng tình bằng hữu Hồi giáo».
We will buy more Palm oil from Malaysia to compensate for Malaysia's palm oil trade loss to India.
— Umar (@umar8528) February 4, 2020
(Imran Khan) pic.twitter.com/rmONtcW2ns
Có lẽ, một động thái phản ứng đặc biệt nữa đối với thách thức từ phía Ấn Độ, còn là một tuyên bố khác của ông Imran Khan tại Kuala Lumpur. Ông đề nghị phía Malaysia tận dụng vị trí chiến lược của Pakistan để tiếp cận thị trường Trung Quốc. Thủ tướng Pakistan giải thích rằng đất nước ông có lối tiếp cận thị trường Trung Quốc nhờ hành lang kinh tế Trung Quốc-Pakistan, cũng như nhờ sự phát triển các đặc khu kinh tế trong khuôn khổ dự án này. Các khu vực được định hướng vào mục tiêu thu hút đầu tư.
Dư luận đã được rõ về thái độ tiêu cực của Ấn Độ đối với hành lang kinh tế Trung Quốc-Pakistan. Theo quan điểm của New Delhi, dự án này động chạm đến lợi ích của Ấn Độ, bởi nó cũng đang được thực hiện cả trên vùng lãnh thổ tranh chấp ở Kashmir, nơi New Delhi vẫn coi là của riêng mình. Vì vậy, khi mời Malaysia sử dụng hành lang Trung Quốc-Pakistan làm bàn đạp tiến vào thị trường Trung Quốc, có lẽ ông Imran Khan muốn «một mũi tên giết hai con chim» - một lần nữa chứng tỏ với Ấn Độ sự cứng rắn kiên quyết của mình trong việc giải quyết vấn đề lãnh thổ, song song đồng thời để kiểm tra lập trường thực tế của Kuala Lumpur với vấn đề Kashmir.
Tuy nhiên, những nỗ lực của ông Imran Khan để xích gần hơn với Malaysia trong bối cảnh rạn nứt với Ấn Độ cũng có thể chẳng mấy hiệu quả. Chuyên gia Maria Pakhomova dự đoán rằng Malaysia và Ấn Độ trong tương lai gần có thể bình thường hóa quan hệ của họ sau «khủng hoảng dầu cọ», cụ thể, nhờ quan tâm chung của họ về hợp tác kỹ thuật-quân sự. Tháng 11 năm ngoái, tờ Nikkei Asian Review dẫn nguồn ẩn danh đã thông báo về quan tâm của Malaysia với việc mua máy bay Ấn Độ Tejas của hãng Hindustan Aeronautics. Nó được định tính là máy bay chiến đấu siêu thanh nhẹ nhất thế giới. Chuyện ở đây nói về việc mua 36 chiếc máy bay cho Không quân Hoàng gia Malaysia (RMAF). Quả thật là đồng thời Malaysia đang nghiên cứu khả năng mua các chiến đấu cơ JF-17 do Trung Quốc-Pakistan sáng chế và loại FA-50 của Hàn Quốc.
