Chuyên gia: Đài Loan và Somaliland đang thành lập “liên minh của những nước bị ruồng bỏ”

Chính quyền Đài Loan có ý định bù đắp lại sự thất bại ngoại giao ở Châu Phi bằng cách phát triển mối quan hệ với nước Somaliland không được quốc tế công nhận. Hai bên tuyên bố sẽ cùng thành lập cơ quan đại diện chính thức.

Trong những năm gần đây, Đài Loan đã mất nhiều đồng minh ngoại giao. Kể từ năm 2016, khi chính quyền hiện tại lên nắm quyền trên đảo, Đài Loan đã mất bảy đồng minh, bao gồm cả ở châu Phi. Bây giờ, quốc gia duy nhất trên lục địa này duy trì mối quan hệ chính thức với Đài Loan là Eswatini, trước năm 2018 npức này có tên Vương quốc Swaziland. Hơn nữa, lần cuối cùng khi Đài Loan thuyết phục được một quốc gia thiết lập quan hệ chính thức với Đài Bắc là vào năm 2007. Đó là quốc đảo Saint Lucia ở vùng biển Caribbean. 

I've been honored by tremendous welcome extended by King Mswati III here in #Swaziland. As the first recipient of the Order of the Elephant, I pledged to continue deepening the longstanding friendship between #Taiwan & Swaziland pic.twitter.com/htp8O9fx2K

— 蔡英文 Tsai Ing-wen (@iingwen) April 19, 2018

Somaliland đã tách ra khỏi Somalia trong bối cảnh hỗn loạn và nội chiến năm 1991. Lãnh thổ ly khai đã tuyên bố độc lập, nhưng đến nay không có bất kỳ quốc gia thành viên nào của Liên Hợp Quốc công nhận nền độc lập của họ.

Somaliland đã thành lập văn phòng đại diện tại khoảng 20 quốc gia, bao gồm Hoa Kỳ, Canada, Anh, Ireland, Kuwait và cả EU. Đồng thời, tám quốc gia có văn phòng đại diện tại Somaliland, bao gồm cả Ethiopia. Somaliland không có quan hệ chính thức với Trung Quốc đại lục. Trong khi đó, Trung Quốc có căn cứ quân sự đầu tiên ở nước ngoài tại Djibouti, quốc gia láng giềng với Somaliland. Ngoài ra, các tàu Trung Quốc trong thành phần lực lượng đặc nhiệm quốc tế đang tuần tra vùng biển Somalia để chống lại bọn cướp biển. 

FACT: In 2016, Djibouti offered land for China's first African and first overseas military base.

In 2017, the military base which cost US$590 million was formally opened.

Djibouti is also home to Camp Lemonnier, USA's permanent military base in Africa. pic.twitter.com/4ZTWstaqkc

— Facts East Africa (@east_facts) July 3, 2020

Vào ngày 1 tháng 7, Joseph Wu, người đứng đầu cơ quan ngoại giao Đài Loan, tuyên bố rằng, Đài Loan và Somaliland sẽ mở văn phòng đại diện tại thủ đô của nhau. Tuyên bố của ông được trích dẫn bởi Reuters. Những gì Đài Loan đang làm không khác nhiều so với các quốc gia khác, - nhà ngoại giao Đài Loan lưu ý và nói rằng, "về bản chất, Somaliland là một quốc gia độc lập". 

We've signed an agreement with #Somaliland to establish good relations. A #Taiwan Representative Office will be set up in this independent country on the Horn of #Africa. We're thousands of miles apart, but share a deep-seated love of freedom & democracy. JW pic.twitter.com/JY78AvXbwS

— 外交部 Ministry of Foreign Affairs, ROC (Taiwan) 🇹🇼 (@MOFA_Taiwan) July 1, 2020

Hai bên duy trì quan hệ từ năm 2009. Thỏa thuận về việc cùng thành lập văn phòng đại diện đã được ký kết vào tháng Hai năm nay nhưng chỉ được công bố vào ngày 1/7.

Joseph Wu không tiết lộ chi tiết về sự hỗ trợ mà Đài Loan có thể cung cấp cho một quốc gia không có trên bất cứ bản đồ thế giới nào, ông chỉ nói rằng, Somaliland rất giàu tài nguyên năng lượng và các khoáng sản khác.

Theo ý kiến của chuyên gia Nikolai Shcherbakov từ Trung tâm Nghiên cứu Châu Phi thuộc Viện Lịch sử Tổng hợp (Viện Hàn lâm Khoa học Nga), ý muốn của Đài Loan mở rộng vùng ảnh hưởng ngoại giao của mình với sự giúp đỡ của một nước không được quốc tế công nhận chỉ là một nỗ lực thành lập “liên minh của những nước bị ruồng bỏ”. 

“Chính quyền Đài Loan đã lâm vào tình thế khá phức tạp. Hòn đảo này là một phần không thể tách rời của lãnh thổ Trung Quốc, nhưng, Đài Bắc vẫn muốn đạt được sự công nhận của cộng đồng quốc tế. Đài Loan chiếm một vị trí khá cận biên. Rõ ràng, cảm giác bên lề này đang gia tăng. Tất nhiên, Đài Loan chú ý theo dõi số phận của các vùng lãnh thổ đang ở trong tình trạng tương tự. Theo quan điểm chính trị, Somaliland cũng là “failed state”  - nhà nước thất bại. Vì thế, đây là một loại liên minh của những nước bị ruồng bỏ, một hiệp hội của các vùng lãnh thổ ngoài hệ thống. Những nước thất bại không khỏi thấy cuốn hút nhau”.

Somaliland thu hút sự chú ý của những tổ chức phạm tội quốc tế, chuyên gia Nga nói tiếp. Trên địa bàn Somaliland có không chỉ những phần tử Hồi giáo cực đoan đang hành động mà còn rất nhiều mạng lưới kinh tế và tài chính bất hợp pháp. Ví dụ, những khoản tiền có nguồn gốc tội phạm được “rửa” ở vùng này. Thông qua khu vực này, các công ty bảo hiểm chuyển tiền cho bọn cướp biển. Bây giờ, các hành vi tội phạm đe dọa an ninh hàng hải quốc tế trên thực tế bị ngăn chặn, nhưng các cơ chế của hành vi phạm tội trong lĩnh vực tài chính vẫn còn và đang được sử dụng trong việc trả tiền chuộc. Có lẽ, ở Somaliland có Hệ thống Hawala mạnh nhất thế giới. Đây là một hệ thống chuyển giá trị không chính thức, không có bất kỳ văn bản nào, chỉ phải tin vào cam kết thanh toán nợ. Các nhóm tội phạm thường sử dụng hệ thống này trong các hành vi bất hợp pháp.

Những người xuất thân từ Somaliland là một trong những nhóm người di cư châu Phi lớn nhất ở nước ngoài. Ở vùng Scandinavia, đặc biệt ở Thụy Điển có rất nhiều người từ Somaliland. Nhiều người trong số đó dính líu vào tội phạm có tổ chức. Tất nhiên, có cả những doanh nhân hoạt động hợp pháp, nhưng, nhiều khi họ vẫn kết nối với thế giới tội phạm, cả trong nước và quốc tế, ông Nikolai Shcherbakov lưu ý.