Theo các chuyên gia, Trung Quốc hiện là một quốc gia mạnh về kinh tế, có thể đề xuất quan hệ đối tác thương mại và đầu tư cho các nước thứ ba, và do đó tạo thành đòn bẩy. Các nhà phân tích cho rằng cách tiếp cận này hiệu quả hơn sự đe dọa trực tiếp bằng quân sự hay việc thúc đẩy áp dụng mô hình chính trị Trung Quốc.
Những quốc gia nào đang phụ thuộc vào Trung Quốc?
Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh, theo dữ liệu năm 2018, Lào, Philippines, Việt Nam, Úc, Hàn Quốc và Campuchia trở thành những quốc gia phụ thuộc nhiều nhất vào Trung Quốc về kinh tế. Đầu tư của Bắc Kinh đóng vai trò quan trọng ở Lào, Kenya, Campuchia và Thái Lan.
Các tác giả tin một phương pháp hiệu quả khác để tác động đến CHND Trung Hoa là phát triển các mối quan hệ không chính thức với giới tinh hoa nước ngoài. Như một ví dụ về nỗ lực của nhà nước nhằm thiết lập mối quan hệ tương tác với giới tinh hoa từ Úc, Hàn Quốc, Indonesia và Philippines, đặc biệt một trong những hình thức là đưa ra các ưu đãi kinh tế để đổi lấy việc áp dụng các biện pháp có lợi cho Bắc Kinh, RAND trích dẫn.
Đồng thời, như các chuyên gia chỉ ra, Trung Quốc không thể đưa ra cho các nước khác một con đường phát triển hấp dẫn với những giá trị nguyên bản. Các tác giả báo cáo viết lý luận về "mô hình Trung Quốc" có thể được tiến hành trên phương diện lý thuyết hơn là trên thực tế.
“Đó là sự kết hợp của nhiều phương pháp phát triển kinh tế do chính phủ thúc đẩy thay đổi theo thời gian. Nhưng đây không thể được gọi là một danh sách thống nhất các biện pháp có thể được sử dụng ở một quốc gia khác", - RAND lưu ý.
Vấn đề kinh tế của Trung Quốc
Các chuyên gia tin rằng trong những năm tới, CHND Trung Hoa sẽ phải đối mặt với các vấn đề trong nền kinh tế do "không tuân thủ quyền con người", nhấn mạnh "các giá trị của chủ nghĩa độc tài" không thể hấp dẫn đối với thế giới hiện đại.
Ngoài ra, việc không có khả năng cạnh tranh với Hoa Kỳ trong lĩnh vực ảnh hưởng quân sự được coi là một nhược điểm khác của Trung Quốc. Công ty tính toán trong năm 2018, Mỹ chi tiêu hỗ trợ quân sự cho các nước thứ ba lên tới 13,7 tỷ USD, trong khi Trung Quốc chi khoảng 100 triệu USD cho các mục đích này hàng năm. Cũng theo dữ liệu của các nhà phân tích, trong năm 2017 Mỹ cung cấp vũ khí ra nước ngoài trị giá 12 tỷ đô la, Trung Quốc - dưới 2 tỷ đô la.
Kết quả là Bắc Kinh chỉ có thể đe dọa các quốc gia mà họ đang có xung đột về lãnh thổ, và sự lớn mạnh của nước này sẽ làm cho các nước láng giềng tìm cách chống lại, kể cả khi cần có sự tham gia của Hoa Kỳ, các chuyên gia kết luận.
