Chơi ‘bài ngửa’ vòi tiền doanh nghiệp, cựu thanh tra Bộ Xây dựng đối mặt với mức án nào?

Đoàn cán bộ Thanh tra Bộ Xây dựng trước đó “chơi bài ngửa” ở Vĩnh Phúc, buộc 54 doanh nghiệp cùng nhiều cá nhân, tổ chức phải “đút tiền” để được tạo điều kiện giúp đỡ giảm nhẹ hay bỏ qua sai phạm.

Bị cáo Nguyễn Thị Kim Anh cùng các cán bộ đoàn Thanh tra Bộ Xây dựng đã chiếm đoạt, thu lời bất chính số tiền 2,057 tỷ đồng, trong đó, chủ mưu Kim Anh chiếm đến 1,315 tỷ đồng.

Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đề nghị mức án 15-16 năm tù cho bà Nguyễn Thị Kim Anh, Trưởng đoàn thanh tra Bộ Xây Dựng, bị cáo buộc vòi tiền hàng tỷ đồng doanh nghiệp ở Vĩnh Phúc.

Bà Nguyễn Thị Kim Anh bị đề nghị mức án nặng nhất

Ngày 1/9, sau gần ba ngày xét xử, Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tỉnh Vĩnh Phúc đã đưa ra quan điểm luận tội và đề nghị mức án đối với bốn cán bộ thanh tra Bộ Xây dựng đang được xét xử về tội lạm dụng chức vụ quyền hạn, chiếm đoạt tài sản theo Điều 355 Bộ Luật Hình sự 2015.

Các bị cáo trong vụ án này gồm Nguyễn Thị Kim Anh, nguyên Phó Trưởng Phòng Phòng chống tham nhũng thanh tra Bộ Xây dựng, Nguyễn Thị Kim Liên (cán bộ Phòng Thanh tra xây dựng 3, em gái bà Kim Anh), Đặng Hải Anh (chuyên viên Phòng Thanh tra xây dựng 2) và Nguyễn Thị Thùy Linh (thành viên Đoàn thanh tra).

Theo tại phiên xét xử hôm nay 1/9, VKSND tỉnh Vĩnh Phúc đề nghị tòa tuyên bà Kim Anh 15-16 năm tù. Trong vụ án này, cơ quan công tố xác định, bà Kim Anh có vai trò chủ mưu, chủ động bàn bạc với một số thành viên đoàn thanh tra Bộ Xây dựng nhằm thống nhất thu tiền, ăn chia số tiền thu được ở đơn vị bị kiểm tra.

Đồng thời, sau khi thu tiền từ các đơn vị, bà Kim Anh và đồng phạm bóc phong bì, kiểm đếm rồi tự chia nhau theo tỷ lệ đã thỏa thuận.

Các bị cáo còn lại được xác định tích cực tham gia, thực hiện hành vi phạm tội theo sự chỉ đạo của bà Kim Anh.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Kim Liên (cựu cán bộ Phòng Thanh tra xây dựng 3, em gái Kim Anh) bị đề nghị 4-5 năm tù. VKS đánh giá, bị cáo Liên đã giúp sức tích cực bà Kim Anh với vai trò đồng phạm khi biết rõ chị gái âm mưu chiếm đoạt tiền của doanh nghiệp.

Ông Đặng Hải Anh (cựu chuyên viên Phòng Thanh tra xây dựng 2) và bà Nguyễn Thị Thùy Linh (cựu cán bộ Phòng Giám sát, kiểm tra và xử lý sau thanh tra) bị đề nghị 3-4 năm tù. Hai cựu cán bộ này đã được nhóm của bà Kim Anh chia môt khoản tiền.

Có thể thấy, mức án và VKSND tỉnh Vĩnh Phúc đề nghị đều thấp hơn khung hình phạt mà các bị cáo bị truy tố theo cáo trạng vụ án.

Cơ quan công tố cho rằng, các bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ như phạm tội lần đầu, khắc phục hết số tiền chiếm đoạt. Ngoài ra, trong quá trình xét hỏi, khai công khai tại tòa, các bị cáo đều thành khẩn, nhận tội.

Vụ Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng vòi tiền tỷ doanh nghiệp ở Vĩnh Phúc

Theo cáo trạng, vào tháng 8/2018, Đoàn Thanh tra Bộ Xây dựng giao Nguyễn Thị Kim Anh làm trưởng đoàn thanh tra gồm 4 cá nhân đã đến UBND huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc, để thực hiện kế hoạch thanh tra.

Trong đó, Nguyễn Thị Kim Liên, Đặng Hải Anh và Nguyễn Thị Thùy Linh đi cùng và giúp việc cho trưởng đoàn.

Cáo trạng cũng nêu rõ, bà Kim Anh biết quy định chỉ được thanh tra đối tượng là UBND huyện Vĩnh Tường, UBND các xã không thuộc diện thanh tra.

Tuy nhiên, bị cáo Nguyễn Thị Kim Anh vẫn phân công, bàn bạc, yêu cầu 29/29 xã thị trấn cung cấp hồ sơ dự án, kiểm tra tràn lan, có cả những công trình đã thanh tra, kiểm toán trước đó.

Chưa hết, với vai trò trưởng đoàn thanh tra Bộ Xây dựng, bà Anh còn yêu cầu nhóm lên kế hoạch rà soát các xã để tìm vi phạm, từ đó nhiều đơn vị sẽ phải nộp tiền để xin giảm nhẹ hoặc bỏ qua sai phạm.

Vì thiếu hiểu biết pháp luật, cũng như lo sợ bị xử lý nặng sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp, nhiều nhà thầu đến gặp đoàn thanh tra để xin tìm hướng giải quyết.

Tuy nhiên, bà Kim Anh không chấp nhận lý do giải trình của nhà thầu và dọa cho nhà thầu về Hà Nội giải trình.

Trước việc bị đe dọa, có một số nhà thầu, chủ đầu tư đề nghị Kim Anh, Hải Anh tạo điều kiện giúp đỡ, giảm nhẹ hoặc bỏ qua lỗi vi phạm.

Đến lúc này, bà Kim Anh cùng các bị cáo trong đoàn Thanh tra Bộ Xây dựng đã nói thẳng với chủ đầu tư, doanh nghiệp phải đưa tiền cho đoàn thanh tra.

Những bị cáo trên, khi trao đổi, yêu cầu chủ đầu tư, nhà thầu về số tiền phải đưa Kim Anh.

Riêng ông Hải Anh viết ra giấy hoặc đánh số tiền trên máy tính cá nhân cho họ xem, sau đó xóa đi, rất ít khi nói ra bằng lời để tránh việc bị ghi âm.

Tiếp đó, bà Kim Anh bàn bạc riêng với từng người gồm Hải Anh và Thùy Linh thống nhất việc thu và ăn chia số tiền thu được của các đơn vị bị kiểm tra.

Theo hồ sợ vụ án, bị cáo Hải Anh được chia 1/3 tổng số tiền thu được. Số tiền 2/3 còn lại, Kim Anh được hưởng 1/2, 1/2 để chi phí chung cho đoàn thanh tra.

Riêng với bị cáo Thùy Linh, người này còn yêu cầu nhà thầu tư vấn phải nộp tiền theo tỉ lệ 5% trên giá trị hợp đồng, 0,15% trên giá trị hợp đồng đối với nhà thầu thi công.

Cơ quan điều tra xác định bị cáo Thùy Linh nhận được 1/3 trên tổng số tiền thu được, còn lại Kim Anh hưởng và chi phí chung cho đoàn thanh tra.

Đối với các đơn vị do Kim Anh kiểm tra tự đặt ra mức thu là 5% đối với các nhà thầu tư vấn, 0,15% đối với các nhà thầu thi công. Kim Anh được hưởng 1/2 trên tổng số tiền thu được.

Quá trình điều tra cho thấy, tiền được để trong các phong bì do Kim Anh, Thùy Linh kiểm tra trực tiếp hoặc Kim Liên và Thùy Linh cùng tham gia bóc phong bì kiểm đếm tiền. Sau đó chia cho các thành viên theo tỉ lệ 1/3 trên tổng số tiền thu được từ các đơn vị.

Với cách làm trên, từ tháng 5-12/6/2019, trong hơn 30 ngày, nhóm thanh tra này đã chiếm đoạt và thu lợi bất chính hơn 2,1 tỷ đồng từ 54 doanh nghiệp, đơn vị và các tổ chức, cá nhân khác không xác định được.

Trong đó, bà Kim Anh trực tiếp chiếm đoạt hơn 1,3 tỷ đồng của 54 doanh nghiệp, thu lời bất chính hơn 838 triệu đồng.

“Trong vụ án, bị cáo Nguyễn Thị Kim Anh là trưởng đoàn, với mục đích vụ lợi, là người chủ mưu, đã chỉ đạo cấp dưới thực hiện nhiều hành vi trái thẩm quyền, không đúng chức trách được giao để đe dọa các bị hại nhằm chiếm đoạt tài sản”, VKS nêu rõ, đồng thời nhấn mạnh bà Kim Anh phải chịu trách nhiệm cao hơn 3 bị cáo còn lại.