Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam nói cạnh tranh giữa các nước lớn ‘gây hệ lụy lớn’ cho ASEAN

Lãnh đạo Bộ Ngoại giao các nước ASEAN họp chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 38, trong đó nhất trí hỗ trợ nhân đạo cho Myanmar và kêu gọi các bên kiềm chế, xây dựng lòng tin ở Biển Đông.

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn phát biểu cho biết, Việt Nam đề xuất ASEAN nâng cao khả năng tự cường vaccine thông qua xây dựng chuỗi cung ứng vaccine khu vực.

Đáng chú ý, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cũng cho rằng, cạnh tranh gay gắt giữa các cường quốc gây ra hệ lụy to lớn và là thách thức đặt ra cho ASEAN. Hiệp hội cần tiếp cận hài hòa và giữ lập trường nguyên tắc, đảm bảo an ninh, hòa bình, lợi ích khu vực.

ASEAN bàn về Biển Đông, Myanmar, hợp tác với Vương quốc Anh

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã diễn ra trực tuyến dưới sự chủ trì của Chủ tịch Brunei hôm 4/10.

Như đã biết, đây là hoạt động trong khuôn khổ loạt nội dung chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 38 và 39 và các sự kiện Cấp cao liên quan.

Theo Bộ Ngoại giao, Đoàn đại biểu Việt Nam do Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn dẫn đầu tham dự và có nhiều đóng góp tại các Hội nghị.

Nhằm chuẩn bị cho chuỗi các Cấp cao ASEAN và các Hội nghị cấp cao liên quan sẽ diễn ra trực tuyến từ ngày 26-28/10/2021, các nước tiến hành rà soát chương trình nghị sự, hoạt động và khoảng 100 văn kiện dự kiến sẽ được trình các lãnh đạo thông qua và ghi nhận.

Cùng với đó, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM) đã trao đổi về tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, hợp tác với các đối tác và thảo luận về một số vấn đề khu vực và quốc tế.

Đáng chú ý, vấn đề duy trì đoàn kết và thống nhất ASEAN được đặc biệt đề cao. Đây được xem là yếu tố then chốt bảo đảm thành công của tiến trình xây dựng Cộng đồng và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực.

Về quan hệ đối ngoại, các nước Đông Nam Á nhất trí cần tiếp tục khuyến khích các đối tác đóng góp xây dựng cho mục tiêu chung là hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN.

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á cũng tích cực tham gia hợp tác khu vực thông qua các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, góp phần xây dựng cấu trúc khu vực mở, bao trùm, minh bạch và dựa trên luật pháp quốc tế.

Hội nghị ngày 4/10 cũng thảo luận và nhất trí phương thức hợp tác giữa ASEAN với Vương quốc Anh, Đối tác đối thoại mới nhất của ASEAN.

Theo đó, hai bên sẽ thiết lập các cơ chế Ủy ban hợp tác chung, Quan chức cao cấp và Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Anh, và Brunei sẽ là nước đảm nhiệm vai trò điều phối quan hệ ASEAN với Anh giai đoạn 2021-2024.

Đặc biệt, tại sự kiện lần này, các nước cũng trao đổi tình hình Biển Đông, Myanmar và một số vấn đề cùng quan tâm.

Về Biển Đông, các Bộ trưởng Ngoại giao đều nhắc lại và tái khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN đối tranh chấp biển đảo.

Lãnh đạo Bộ Ngoại giao các nước đề cập đến nhu cầu phát huy tinh thần trách nhiệm và tiếng nói chung trong những vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên hợp quốc về luật biển 1982, nỗ lực thúc đẩy xây dựng lòng tin lẫn nhau, nhất là giữa các quốc gia của Hiệp hội như Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei…với Trung Quốc trong vai trò các bên liên quan.

Đối với tình hình Myanmar, Bộ trưởng Ngoại giao Brunei, Đặc phái viên của Chủ tịch ASEAN về Myanmar đã cập nhật tình hình triển khai nhiệm vụ.

Các nước nhất trí cần đẩy mạnh hỗ trợ nhân đạo cho Myanmar trước tác động nặng nề của dịch bệnh Covid-19.

Cộng đồng các quốc gia ASEAN cũng hoan nghênh chuyến hỗ trợ nhân đạo đầu tiên gồm các trang thiết bị y tế trị giá 1,1 triệu USD đã được chuyển tới Hội Chữ thập đỏ Myanmar ngày 15/9 vừa qua.

Lãnh đạo Bộ Ngoại giao các nước Đông Nam Á cũng đề nghị Myanmar phối hợp và tạo thuận lợi cho hoạt động của Đặc phái viên, trong đó có hỗ trợ các bên liên quan đối thoại, tìm giải pháp ổn định tình hình.

Việt Nam đề xuất ASEAN nâng cao khả năng tự cường vaccine

Phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN hôm 4/10, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam đã có những ý kiến, đề xuất, quan điểm đáng chú ý.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đánh giá cao Chủ tịch Brunei đã nỗ lực duy trì hợp tác ASEAN trong giai đoạn khó khăn này, khẳng định Việt Nam đã tham gia tích cực triển khai các các ưu tiên năm 2021 và sẽ phối hợp chặt chẽ bảo đảm thành công của các Hội nghị cấp cao sắp tới.

Việt Nam hoan nghênh các kết quả đã đạt được trong xây dựng Cộng đồng, đề nghị tiếp tục tăng cường phối hợp liên ngành và liên trụ cột, nâng cao năng lực ứng phó trước các thách thức như Covid-19, biến đổi khí hậu, các vấn đề về biển, cũng như bảo đảm các dòng hành động được triển khai sẽ mang lại hiệu quả trực tiếp và thiết thực cho người dân và xã hội.

Về ứng phó Covid-19, là một trong ba nước ASEAN đang nỗ lực tự chủ nghiên cứu và sản xuất vaccine, Việt Nam đề xuất ASEAN nâng cao khả năng tự cường vaccine thông qua xây dựng chuỗi cung ứng vaccine khu vực.

Được biết, tại Cấp cao ASEAN tới, Thủ tướng Chính phủ sẽ công bố danh mục đóng góp cho Kho dự phòng vật tư y tế ASEAN.

Ngoài ra, Việt Nam khẳng định sẽ phối hợp với các nước thúc đẩy sớm thành lập và đưa vào vận hành Trung tâm ASEAN về Ứng phó các tình huống y tế công cộng khẩn cấp và dịch bệnh mới nổi (ACPHEED).

Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam cũng cho rằng, ASEAN cần tập trung các nỗ lực hỗ trợ các nhóm người và vùng miền chịu tác động của đại dịch Covid-19, trong đó có các tiểu vùng cũng như hỗ trợ các ngành nghề có điều kiện nhanh chóng phục hồi.

Nhân dịp này, Việt Nam thông báo kế hoạch tổ chức Diễn đàn ASEAN về Hợp tác tiểu vùng vì phát triển bền vững và tăng trưởng bao trùm vào 30/11/2021 tại Hà Nội.

Cạnh tranh giữa các cường quốc là thách thức của ASEAN

Chia sẻ về các thách thức đang đặt ra cho ASEAN và khu vực, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho rằng cạnh tranh ngày càng gay gắt và sâu rộng giữa các nước lớn đang tạo ra hệ lụy to lớn đối với khu vực.

Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam nhấn mạnh ASEAN cần theo dõi sát các diễn biến, duy trì đoàn kết, tự cường, và giữ vững vai trò trung tâm và độc lập của ASEAN.

Việt Nam cũng đề nghị ASEAN duy trì cách tiếp cận hài hòa, vừa giữ vững lập trường nguyên tắc đối với các vấn đề ảnh hưởng tới hòa bình, an ninh khu vực, vừa khuyến khích các đối tác tham gia tích cực vào các cơ chế do ASEAN dẫn dắt để thúc đẩy đối thoại và lòng tin, cùng xử lý các quan tâm chung.

Liên quan đến vấn đề Biển Đông, Bộ trưởng tái khẳng định tầm quan trọng của thúc đẩy lòng tin và tin cậy, thực hiện kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật Biển 1982.

Ông Bùi Thanh Sơn cũng cho rằng, các nước ASEAN cần tiếp tục phối hợp chặt với Trung Quốc bảo đảm thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, Công ước Luật Biển 1982 và được cộng đồng quốc tế hoan nghênh.

Bàn về tình hình Myanmar, Bộ trưởng hoan nghênh chuyến hỗ trợ nhân đạo đầu tiên tới Myanmar là tiến triển đáng khích lệ nhằm hỗ trợ cho người dân ở Myanmar.

Việt Nam ủng hộ các nỗ lực của Chủ tịch ASEAN cũng như Đặc phái viên của Chủ tịch ASEAN về Myanmar sớm triển khai nhiệm vụ và mong rằng Myanmar sẽ tạo điều kiện thuận lợi để Đặc phái viên thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ.