Kazakhstan: Cựu Tổng thống Nazarbayev bị tước quyền chủ tịch suốt đời của Hội đồng An ninh

HÀ NỘI (Sputnik) - Quốc hội Kazakhstan đã hủy bỏ vai trò chủ tịch suốt đời của Nazarbayev trong Hội đồng An ninh và Hội đồng Nhân dân Kazakhstan.

Thông tin được đăng tải từ chương trình phát sóng được thực hiện trên trang web của Thượng viện.

Kazakhstan đang đẩy mạnh cải tổ nội bộ?

Ngày 27/1, các đại biểu của Thượng viện của Quốc hội Kazakhstan tại phiên họp toàn thể đã thông qua các sửa đổi lập pháp bãi bỏ quyền chủ tịch suốt đời của cựu Tổng thống Cộng hòa Nursultan Nazarbayev trong Hội đồng Nhân dân Kazakhstan (ANC) và Hội đồng An ninh.

Việc Majilis (Hạ viện) của Nghị viện trước đó đã thông qua những sửa đổi này tại phiên họp toàn thể đã được Thứ trưởng Kanat Nurov công bố vào ngày 19/1. Sau đó, văn bản của các dự luật đã được công bố trên trang web của Thượng viện.

Theo kết luận của Ủy ban pháp chế Hiến pháp, cơ quan tư pháp và hành pháp của nghị viện, các sửa đổi nhằm chuyển giao quyền lực của Chủ tịch ANC và Chủ tịch Hội đồng an ninh cho Tổng thống đương nhiệm.

Do đó, trong luật về Hội đồng nhân dân đã loại trừ quyền suốt đời của Tổng thống đầu tiên của Kazakhstan - Elbasy (lãnh đạo của quốc gia) cũng là người đứng đầu ANC, còn trong luật về Hội đồng An ninh cũng huỷ bỏ quyền suốt đời của người đứng đầu cơ quan này.

Ngoài ra, các sửa đổi và bổ sung luật Hiến pháp đối với quyền hạn và nghĩa vụ của cựu Tổng thống Nazarbayev hiện đang được thảo luận tại Quốc hội, sau đó sẽ trình lên Chính phủ.

Chân dung cựu Tổng thống Nazarbayev

Nazarbayev, người đã lãnh đạo Kazakhstan gần 30 năm, đã từ chức tổng thống vào ngày 20/3/2019, nhưng sau đó vẫn giữ các chức vụ người đứng đầu Hội đồng An ninh, lãnh đạo đảng Nur Otan đang nắm quyền và là người đứng đầu Đại hội đồng Nhân dân Kazakhstan.

Vào tháng 4/2021, Nazarbayev thông báo quyết định rời khỏi chức vụ Chủ tịch ANC và chuyển giao những quyền lực này cho người đứng đầu nước cộng hòa hiện tại. Nazarbayev đã bàn giao quyền Chủ tịch Hội đồng Bảo an cho Kassym-Jomart Tokayev vào ngày 5/1, trong thời kỳ đất nước có nhiều bất ổn.

Phát biểu với người Kazakhstan lần đầu tiên kể từ khi bắt đầu bạo loạn qua tin nhắn video vào ngày 18/1, Nazarbayev, 81 tuổi, cho biết Tokayev có toàn quyền ở Kazakhstan và bản thân cựu tổng thống cũng đã nghỉ hưu.

Đồng thời, ông phủ nhận tin đồn về một "xung đột hoặc đối đầu trong giới chính khách".

Tình hình căng thẳng ở Kazakhstan

Các cuộc biểu tình hàng loạt ở Kazakhstan bắt đầu vào những ngày đầu năm 2022. Khi đó cư dân phản đối việc tăng giá khí hóa lỏng gấp đôi, tiếp theo là cuộc biểu tình lan rộng trên nhiều thành phố khác. Tại Alma-Ata, thủ đô cũ của nước cộng hòa, trong hai ngày 4 và 5 tháng 1, đã xảy ra đụng độ với lực lượng an ninh, cảnh sát sử dụng khí cay và lựu đạn gây choáng. Internet đã bị ngắt và tạm thời dừng việc phát sóng một số kênh truyền hình trên địa bàn Kazakhstan.

Tại cuộc họp thứ nhất của Hội đồng Bảo an dưới sự lãnh đạo của mình, ông Tokayev mô tả tình hình ở Kazakhstan là làm xói mòn sự toàn vẹn của nhà nước và nói rằng ông đã yêu cầu CSTO giúp đỡ "trong việc khắc phục mối đe dọa khủng bố." Hội đồng An ninh Tập thể CSTO quyết định cử các lực lượng gìn giữ hòa bình tập thể đến Kazakhstan để bình thường hóa tình hình ở nước này. Ngày 7 tháng 1, ông Tokayev thông báo những kẻ khủng bố, kể cả những kẻ từ nước ngoài đến đang tiếp tục chống đối, ông cam kết sẽ tiêu diệt những kẻ không hạ vũ khí. Ngoài ra, Tổng thống Kazakhstan lưu ý rằng tất cả các yêu cầu của công dân, thể hiện bằng các hình thức hòa bình, đã được ghi nhận.