Chuyên gia: Với Malaysia Việt Nam có thể yên tâm

Người đứng đầu Chính phủ Malaysia – Thủ tướng Ismail Sabri Yaakob sẽ thăm chính thức Việt Nam trong hai ngày 20-21/3 như một phần quy trình “ra mắt” với lãnh đạo các nước ASEAN.

Thăm Việt Nam, Thủ tướng Malaysia muốn xây dựng mối quan hệ cá nhân chặt chẽ hơn với người đồng cấp Phạm Minh Chính. Quan hệ thân thiết của lãnh đạo hai Chính phủ sẽ có lợi cho cả Hà Nội và Kuala Lumpur.

Thủ tướng Malaysia thăm Việt Nam

Đây là lần đầu tiên ông Ismail Sabri Yaakob thăm Việt Nam kể từ khi nhậm chức Thủ tướng. Chuyến thăm cấp cao của ông Dato’ Sri Ismail Sabri bin Yaakob được thực hiện theo lời mời của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.

Chuyến đi Hà Nội của Thủ tướng Ismail Sabri Yaakob diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam - Malaysia tiếp tục phát triển trên cơ sở Đối tác Chiến lược được thiết lập từ tháng 8/2015.

Đồng thời, bất chấp tình hình dịch bệnh, hoạt động tiếp xúc cấp cao của hai nước vẫn được duy trì từ năm 2020 mà không hề bị gián đoạn.

Theo thông tin từ người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng chia sẻ tại họp báo thường kỳ Bộ Ngoại giao chiều 17/3, dự kiến trong thời gian thăm Việt Nam, Thủ tướng Malaysia sẽ có buổi hội đàm với Thủ tướng Phạm Minh Chính, chào Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và hội kiến Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao cũng nhấn mạnh, sắp tới trong các cuộc gặp, lãnh đạo hai bên sẽ trao đổi những phương hướng thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Malaysia trong bối cảnh hai nước hướng tới kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm 2023, cũng như bàn về một số vấn đề khu vực, quốc tế mà hai bên cùng quan tâm.

Bình luận về chuyến thăm với báo điện tử TG&VN của Bộ Ngoại giao, ông Neermal Shunmugam, Đại biện lâm thời Đại sứ quán Malaysia tại Việt Nam cho rằng, mục đích lớn nhất trong chuyến thăm chính thức Hà Nội lần này của ông Ismail Sabri Yaakob là nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ song phương, nâng cao sức mạnh tổng hợp của hai nước trong hợp tác hậu Covid-19.

Nâng tầm quan hệ Việt Nam – Malaysia

Đại sứ Việt Nam tại Malaysia Trần Việt Thái đã có những chia sẻ trước thềm chuyến thăm Hà Nội của Thủ tướng Ismail Sabri Yaakob.

Đánh giá về sự phát triển quan hệ Việt Nam – Malaysia nhất là sau khi Hà Nội và Kuala Lumpur nâng cấp lên quan hệ đối tác chiến lược từ tháng 8/2015, Đại sứ Trần Việt Thái nêu rõ trong cuộc trả lời TTXVN rằng, những năm qua, mối liên kết giữa hai nước “rất toàn diện”.

“Quan hệ Việt Nam-Malaysia đã phát triển rất toàn diện, đi vào chiều sâu và thực chất, đặc biệt kể từ khi hai nước nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược”, Đại sứ Trần Việt Thái khẳng định.

Nhà ngoại giao Việt Nam dẫn chứng 3 mặt hợp tác cụ thể. Trước hết, về quan hệ chính trị-đối ngoại, những năm qua, lãnh đạo hai bên thường xuyên có những chuyến thăm chính thức lẫn nhau. Về phía Malaysia, theo Đại sứ Trần Việt Thái, gần đây nhất vào năm 2019, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đã có chuyến thăm rất thành công tới Việt Nam, mở ra nhiều lĩnh vực hợp tác trong quan hệ song phương. Trong khi đó, về phía Việt Nam, lãnh đạo đất nước cũng đã và đang có nhiều kế hoạch đi thăm và thúc đẩy quan hệ với Malaysia trên tất cả các lĩnh vực.

Lĩnh vực tiếp theo - về quan hệ kinh tế-thương mại, Đại sứ Trần Việt Thái cho biết, theo thống kê về xuất nhập khẩu năm 2021, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam-Malaysia đạt khoảng 14 tỷ USD, xấp xỉ gần bằng mục tiêu 15 tỷ USD mà hai bên đã đề ra.

“Cần phải nhấn mạnh rằng trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, hai nước đã gặp nhiều khó khăn khi buộc phải đóng cửa biên giới để chống dịch, tuy nhiên số liệu về kim ngạch thương mại vẫn rất ấn tượng, khẳng định tiềm năng hợp tác hai bên vẫn còn rất nhiều”, ông Thái cho hay.

Vấn đề thứ ba liên quan đến cơ chế hợp tác, theo phân tích của ông Trần Việt Thái, hai bên đã hình thành nhiều khuôn khổ hợp tác cả song phương và đa phương. Hiện nay, Ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế, khoa học và kỹ thuật Việt Nam-Malaysia (JCM) đã hình thành và hoạt động tương đối tốt. Gần đây nhất, trong đối thoại chiến lược song phương, hai bên đã rà soát quan hệ song phương và công bố Chương trình Hành động trong quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Malaysia giai đoạn 2021-2025.

Cùng với đó, còn có các lĩnh vực hợp tác như giao lưu nhân dân, giáo dục… đang ngày càng phát triển. Đại sứ Trần Việt Thái tái khẳng định, mặc dù đại dịch COVID-19 đã tác động mạnh tới quan hệ song phương, gây ảnh hưởng tới các hoạt động giao lưu cũng như hợp tác kinh doanh hai nước nhưng tiềm năng hai bên vẫn còn rất lớn.

“Tôi tin rằng, quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Malaysia sẽ tiếp tục được thúc đẩy và phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới, nhất là với “xung lực” mang lại từ chuyến thăm này (của Thủ tướng Ismail Sabri Yaakob)”, Đại sứ Trần Việt Thái nhấn mạnh.

Trong khi đó, theo ông Neermal Shunmugam, Malaysia luôn tích cực tăng cường hợp tác với Việt Nam về cả chiều rộng lẫn chiều sâu trong những năm gần đây. Theo vị chuyên gia, cả hai nước đều đang nỗ lực tăng tốc và mở rộng hợp tác kinh tế.

“Malaysia quan tâm đến việc thúc đẩy hệ sinh thái kinh tế kỹ thuật số với Việt Nam, tăng cường các hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất thông minh, năng lượng tái tạo, công nghệ tài chính và an ninh mạng”, ông Shunmugam nói.

Do đó, có thể khẳng định rằng, chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Malaysia chắc chắn sẽ thúc đẩy, nâng tầm quan hệ và hoạt động song phương trong thời kỳ hậu Covid-19 vì lợi ích chung của nhân dân hai nước.

Thông điệp quan trọng

Đại biện Lâm thời Đại sứ quán Malaysia tại Việt Nam đánh giá, chuyến thăm là cơ hội để hai bên khám phá những khía cạnh mới của hợp tác song phương, thúc đẩy quan hệ Hà Nội – Kuala Lumpur trên mọi mặt.

“Tôi tin rằng chuyến thăm sẽ là nền tảng tuyệt vời để Thủ tướng Malaysia xây dựng mối quan hệ cá nhân chặt chẽ hơn với người đồng cấp Việt Nam Phạm Minh Chính. Mối quan hệ thân thiết giữa Lãnh đạo hai nước chắc chắn sẽ đóng góp tích cực vào việc nâng cao quan hệ song phương Malaysia - Việt Nam về lâu dài”, ông Neermal Shunmugam tin tướng.

Nhận định về mục đích, thông điệp chuyến thăm của Thủ tướng Malaysia Ismail Sabri Yaakob đến Việt Nam, Đại sứ Trần Việt Thái cho rằng, đây là chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Ismail tới Việt Nam kể từ khi nhậm chức tháng 8/2021.

Đại sứ Việt Nam nhấn mạnh, chuyến thăm không những theo như thông lệ trong Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) mà còn mang ý nghĩa và thông điệp quan trọng.

“Thông điệp rất quan trọng mà Chính phủ Thủ tướng Ismail muốn gửi tới không chỉ Việt Nam mà còn cả thế giới, đó là từ ngày 1/4/2022, Malaysia sẽ chính thức mở cửa biên giới trở lại hoàn toàn”, theo Đại sứ Trần Việt Thái.

Nhà ngoại giao Việt Nam lưu ý, Chính phủ Malaysia muốn khẳng định quyết tâm mở cửa với thế giới và phục hồi kinh tế, thúc đẩy hợp tác giao lưu mọi mặt với Việt Nam và tất cả các nước. Do vậy, chuyến thăm lần này truyền tải thông điệp rất mạnh mẽ về mở cửa biên giới của Malaysia.

Ngoài ra, Thủ tướng Ismail muốn gửi đi thông điệp về quyết tâm của Chính phủ Malaysia trong khắc phục khó khăn do tác động của đại dịch COVID-19 sau gần 2 năm phải đóng cửa đất nước, thúc đẩy mạnh mẽ kinh tế Malaysia phục hồi sau đại dịch.

“Hiện nay, rất nhiều doanh nghiệp và nhà đầu tư Malaysia quan tâm tới thị trường Việt Nam. Họ nhận thấy Việt Nam còn rất nhiều cơ hội đầu tư, hợp tác và kinh doanh, không chỉ trong lĩnh vực kinh tế-thương mại mà còn trong kết nối trở lại du lịch, giao lưu nhân dân, giáo dục và lao động”, ông Thái cho hay.

Thị trường Malaysia đang rất cần lực lượng lao động cũng như có nhiều tiềm năng về hợp tác du lịch và đầu tư. Do vậy, nhiều cơ hội sẽ được mở ra trong và sau chuyến thăm này.

Cụ thể, về lĩnh vực hợp tác về thực phẩm theo tiêu chuẩn Hồi giáo Halal, Malaysia là một trong những nước có thế mạnh và đi đầu trong việc xây dựng tiêu chuẩn, thúc đẩy hợp tác đối với các mặt hàng mà Việt Nam có thế mạnh như nông sản, thủy-hải sản và các mặt hàng xuất khẩu khác.

Các mặt hàng này của Việt Nam sẽ không chỉ nhập khẩu vào thị trường Malaysia mà còn trung chuyển qua Malaysia tới các thị trường Hồi giáo ở Trung Đông và các nơi khác trên thế giới.

“Chuyến thăm này mang nhiều thông điệp ý nghĩa rất quan trọng, mở ra các cơ hội hợp tác cho cả hai bên”, Đại sứ Việt Nam bày tỏ.

Quan hệ Việt Nam – Malaysia trong khối ASEAN và tại LHQ

Bàn về sự phối hợp của Việt Nam và Malaysia trong những công việc chung của ASEAN, Đại sứ Trần Việt Thái cho biết, cả Hà Nội và Kuala Lumpur đều là những thành viên tích cực và quan trọng của ASEAN.

Trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới ngày càng diễn biến phức tạp, khó lường thời gian qua, sự phối hợp và hợp tác của các nước thành viên nói chung cũng như giữa Việt Nam và Malaysia nói riêng càng có ý nghĩa quan trọng - không chỉ góp phần vào giữ vững hòa bình, ổn định cho riêng Việt Nam và Malaysia, mà còn đóng góp tích cực vào việc nâng cao vị thế và vai trò của ASEAN trên trường quốc tế.

Theo Đại sứ, trong những năm qua, hai bên đã phối hợp tốt, thường xuyên trao đổi hợp tác và tham vấn lẫn nhau, do vậy có rất nhiều điểm đồng thuận và quan điểm chung trong ASEAN cũng như quan hệ giữa ASEAN với các nước bên ngoài.

Ông Trần Việt Thái cho rằng, với chuyến thăm này và quan hệ hợp tác sâu rộng, hiểu biết sâu sắc lẫn nhau mà hai bên đang có, thời gian tới hai bên cần thúc đẩy hơn nữa sự phối hợp để cùng nhau xây dựng sự hiểu biết, quan điểm tương đồng cũng như đan xen lợi ích hai nước trên các mặt, từ đó thúc đẩy sự phát triển hơn nữa của hợp tác trong ASEAN.

Cá nhân Đại sứ cũng nhấn mạnh còn có một số lĩnh vực hợp tác vẫn còn nhiều dư địa và tiềm năng. Trong đó, việc phối hợp tốt trong xây dựng Cộng đồng ASEAN và triển khai các kế hoạch hành động hợp tác trên cả 3 trụ cột gồm kinh tế, an ninh-chính trị và văn hóa-xã hội sẽ mang lại nhiều lợi ích cho quan hệ song phương và ASEAN, cũng như nâng tầm vị thế của ASEAN trên trường quốc tế.

Nhà ngoại giao Việt Nam bày tỏ, xây dựng sự đoàn kết trong ASEAN là điều kiện không thể thiếu để thúc đẩy hơn nữa quan hệ giữa ASEAN với các nước đối tác, đặc biệt là Trung Quốc, Mỹ và các đối tác đã ký Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC).

“Xây dựng quan hệ tốt đẹp với các nước đối tác này cũng chính là nâng cao hình ảnh và vai trò trung tâm của ASEAN trên trường quốc tế”, ông Thái nói.

Ngoài ra, do tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, hai bên cần phải tăng cường phối hợp, trao đổi thông tin, chia sẻ hiểu biết và phối hợp hành động trong các vấn đề hai bên có lợi ích và cùng quan tâm, như tình hình Myanmar, Biển Đông, xung đột Nga-Ukraina, phòng chống dịch COVID-19, cũng như ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực như APEC, LHQ và hoạt động gìn giữ hòa bình.

Đại sứ nhấn mạnh, quan hệ hợp tác giữa Malaysia và Việt Nam còn rất nhiều dư địa và nhiều lĩnh vực hợp tác mà hai bên có thể tăng cường phối hợp, chia sẻ thông tin để thúc đẩy quan hệ song phương đi vào thực chất cũng như thúc đẩy vai trò trung tâm, vị thế và hình ảnh của ASEAN trên trường quốc tế.

“Tôi hy vọng chuyến thăm Việt Nam lần này của Thủ tướng Ismail Sabri Yaakob sẽ không chỉ xây dựng được quan hệ cá nhân tốt đẹp giữa các lãnh đạo cấp cao hai nước mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác thực chất, kết nối giữa người dân, doanh nghiệp và chính phủ hai nước, thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Malaysia đi vào thực chất hơn”, Đại sứ Trần Việt Thái kỳ vọng.

Nhà ngoại giao cũng tin tưởng rằng sau 2 năm cả hai nước phải đóng cửa biên giới và đối phó với dịch bệnh, thời gian tới hai bên sẽ công nhận lẫn nhau về chứng chỉ và hộ chiếu vaccine, mở cửa hoàn toàn biên giới, cho phép đi lại, giao lưu và hợp tác kinh doanh.

Đây là cơ hội rất lớn để các doanh nghiệp, nhà đầu tư, người lao động, học sinh và sinh viên hai nước có thể quay trở lại, tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ hợp tác sâu rộng và năng động đã từng có giữa hai nước, mở ra cơ hội đưa quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Malaysia lên tầm cao mới.

Đại biện Lâm thời ĐSQ Malaysia tại Việt Nam cũng khẳng định, hợp tác giữa Malaysia và Việt Nam trong khuôn khổ ASEAN luôn tốt đẹp và nhiều mặt.

Thông tin thêm về kinh nghiệm tham gia Hội đồng Nhân quyền LHQ (UNHRC) 2022-2024, ông Neermal Shunmugam lưu ý, Việt Nam nên tham gia tích cực vào tất cả các cuộc họp của HRC.

Malaysia tin rằng hai nước có nhiều ưu tiên chung trong việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, nơi cả hai có thể hợp tác chặt chẽ hơn nữa, trong đó có các vấn đề như trao quyền cho phụ nữ; trẻ em và giáo dục; biến đổi khí hậu và môi trường.

Những điều này có thể được triển khai ở tất cả các cấp, không chỉ thông qua các sáng kiến ​​của Chính phủ, mà còn dưới sự hợp tác của các tổ chức nhân quyền quốc gia, các đại diện của Ủy ban liên Chính phủ ASEAN về Nhân quyền (AICHR), các viện nghiên cứu và tổ chức xã hội dân sự.

Malaysia mong muốn Việt Nam trúng cử vào HRC nhiệm 2023-2025 để hợp tác chặt chẽ cùng Malaysia về các vấn đề cùng quan tâm trong nỗ lực chung nhằm thúc đẩy quyền con người ở mỗi quốc gia cũng như trong khu vực và quốc tế.

“Chúng tôi xin chúc Việt Nam mọi điều tốt đẹp nhất trong quá trình trở thành thành viên của HRC. Việt Nam có thể yên tâm về sự ủng hộ hết mình của Malaysia”, ông Neermal Shunmugam nói.