Việt Nam sẽ có siêu cảng trung chuyển container quốc tế Cần Giờ

Tại Việt Nam đang nghiên cứu siêu dự án cảng trung chuyển container quốc tế Cần Giờ - TP.HCM trị giá gần 1 tỷ đô la (hơn 20.000 tỷ đồng) do Tổng công ty Hàng hải VIMC và hãng tàu Thụy Sĩ Mediterranean Shipping Company S.A (MSC).

Theo VIMC, dịch vụ cảng trung chuyển giúp định vị các quốc gia, vùng lãnh thổ trên bản đồ hàng hải thế giới với vai trò là trung tâm trung chuyển quốc tế khổng lồ hút các nhà vận tải, logistics lớn toàn cầu, thành mắt xích quan trọng trong toàn chuỗi cung ứng.

Cần Giờ - siêu cảng trung chuyển container quốc tế hàng đầu của Việt Nam

Mới đây, lãnh đạo VIMC vừa kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, UBND TP.HCM, Bộ Giao thông vận tải (GTVT), Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp ủng hộ chủ trương Cảng Sài Gòn (đơn vị thành viên của VIMC) hợp tác với MSC/TIL thực hiện dự án đầu tư, khai thác cảng trung chuyển container quốc tế tại Cần Giờ, TP.HCM.

Đối với siêu dự án cảng Cần Giờ - TP.HCM, phía VIMC đề xuất cấp có thẩm quyền cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu để lựa chọn nhà đầu tư theo quy định tại khoản 4, Điều 22 Luật đấu thầu hoặc áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt theo quy định tại Điều 26, Luật Đấu thầu.

Theo lý giải của Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam thì việc chỉ định thầu là nhằm để tận dụng cơ hội hợp tác, thu hút nhà đầu tư nước ngoài có tiềm lực hàng đầu thế giới.

VIMC cũng kiến nghị UBND TP. HCM lập hồ sơ đề xuất áp dụng phương án lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt trình Thủ tướng Chính phủ.

Bên cạnh đó, VIMC cũng kiến nghị Bộ GTVT xem xét, báo cáo cấp có thẩm quyền cập nhật, bổ sung dự án vào các quy hoạch trong đó có Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 để đảm bảo dự án triển khai phù hợp với các quy hoạch có liên quan.

Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam cũng đề xuất xem xét, sửa đổi Nghị định 86/2020/NĐ-CP, theo đó đối với hoạt động mua tàu biển, được thực hiện tương tự các quy định tại Khoản 1, Điều 22, Nghị định 171 năm 2016 của Chính phủ.

Vì sao chọn Cần Giờ?

Theo đánh giá của VIMC, khu vực Cần Giờ có vị trí tại đầu tuyến luồng hàng hải Cái Mép - Thị Vải, có độ sâu lớn, ít chịu ảnh hưởng của điều kiện, sóng, gió, nằm trong khu vực có hoạt động hàng hải sôi động, gần tuyến hàng hải quốc tế.

“Đây là điều kiện cần quan trọng để hình thành hệ thống cảng và phát triển dịch vụ trung chuyển container quốc tế”, VIMC nhấn mạnh.

Theo lãnh đạo Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam, bên cạnh điều kiện tự nhiên và kinh tế, bài học kinh nghiệm của các quốc gia trong đầu tư, khai thác hiệu quả cảng trung chuyển quốc tế, đã cho thấy sự tham gia, đồng thành của các hãng tàu lớn, có mạng lưới vận tải toàn cầu là một yếu tố cần thiết đóng góp cho sự thành công của cảng trung chuyển.

Đại diện đơn vị nêu rõ, trong thời gian qua, VIMC đã hợp tác với Công ty MSC trong hoạt động khai thác và phát triển hạ tầng cảng biển tại Việt Nam.

“MSC là hãng tàu container hàng đầu thế giới, khai thác đội tàu hơn 625 chiếc, bao gồm nhiều tàu container siêu lớn”, VIMC nhấn mạnh.

Đặc biệt, việc MSC có văn phòng tại 155 quốc gia, đội tàu kết nối tới 500 cảng biển toàn cầu sẽ là một lợi thế.

Sản lượng vận tải hàng năm đạt khoảng 23 triệu teus, đồng thời sở hữu khoảng 60 cảng biển trên toàn cầu, năng lực khai thác hàng năm trên 30 triệu Teus (thông qua công ty con chuyên về khai thác cảng biển Terminal Investment Limited - TIL).

“MSC hiện là khách hàng, đối tác chiến lược của VIMC. Việc tham gia của hãng tàu MSC là yếu tố quan trọng đảm bảo cho sự thành công của kế hoạch phát triển cảng trung chuyển quốc tế”, Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam khẳng định.

Được biết, VIMC và MSC đã có những nghiên cứu bước đầu đặt nền móng cho sự hợp tác phát triển cảng trung chuyển quốc tế tại Cần Giờ.

Định vị bản đồ hàng hải

Theo lý giải của Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam, trong hoạt động khai thác cảng biển, dịch vụ trung chuyển container quốc tế từ lâu đã trở thành một chiến lược cạnh tranh quốc tế tại các quốc gia có biển.

Dẫn chứng trong khu vực ASEAN, VIMC cho hay, định hướng phát triển dịch vụ trung chuyển quốc tế đã được thực hiện thành công tại một số quốc gia và vùng lãnh thổ ven biển như Singapore (PSA), Malaysia (Tanjung Pelepas, hợp tác với Maersk của Đan Mạch), Thái Lan (Laem Chabang).

Đáng chú ý, VIMC nêu các số liệu cho thấy, năm 2020 cảng biển Singapore đạt sản lượng container thông qua khoảng 36,87 triệu teus, trong đó 85% là hàng trung chuyển.

Tại cảng Tanjung Pelepas (một liên doanh giữa tập đoàn MMC - Malaysia và APMT thuộc hãng tàu Maersk) đạt sản lượng khoảng 9,8 triệu teus, trong đó 91% là hàng trung chuyển.

Láng giềng của Việt Nam là Trung Quốc cũng có loạt cảng trung chuyển như Ninh Ba (Ningbo), Thâm Quyến (Shenzhen), Quảng Châu (Guangzhou), Thanh Đảo (Qingdao), Thiên Tân (Tianjin), Thượng Hải (Shanghai), Hong Kong, Diêm Điền (Yantian), Đài Loan có cảng Cao Hùng (Kaohsiung), Nhật Bản (Kobe), Hàn Quốc (Busan). Trong số này, tính riêng Hong Kong, sản lượng 2020 đạt 17,95 triệu teus, trong đó 50,18% là hàng trung chuyển.

“Dịch vụ này đã định vị các quốc gia trên bản đồ hàng hải với vai trò là các trung tâm trung chuyển quốc tế khổng lồ thu hút các nhà vận tải, logistics lớn của thế giới”, VIMC nhấn mạnh.

Các cảng trung chuyển sẽ là các mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nâng cao vị thế đối ngoại, đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời hỗ trợ đắc lực hoạt động thương mại xuất nhập khẩu, giảm thiểu các chi phí trung gian.

Riêng ở Việt Nam, thống kê của Cục Hàng hải cho thấy, trong năm 2021 sản lượng hàng container thông qua hệ thống cảng biển của cả nước vào khoảng 23,9 triệu teus.

Sản lượng này tập trung chủ yếu tại cảng biển TP.HCM, Vũng Tàu và Hải Phòng, trong đó, chủ yếu là hàng hóa xuất nhập khẩu và nội địa.

Tỷ trọng hàng trung chuyển quốc tế còn khá thấp. Do đó, VIMC đánh giá đây là tiềm năng, dư địa quan trọng để nghiên cứu phát triển dịch vụ này tại Việt Nam.

Logistics là mũi nhọn

Vào tháng 11/2021, VIMC và MSC đã tham gia buổi làm việc của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính với một số tập đoàn hàng đầu của Pháp và châu Âu.

Cụ thể, trong khuôn khổ chương trình kết nối doanh nghiệp tại Cộng hòa Pháp, dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ, VIMC và công ty con của mình là Cảng Sài Gòn đã trao Thỏa thuận khung hợp tác với hãng tàu MSC/TIL trong lĩnh vực phát triển cơ sở hạ tầng cảng biển và dịch vụ logistics.

Tổ hợp các nhà đầu tư đã báo cáo và đề xuất với Thủ tướng Chính phủ về việc phát triển cảng trung chuyển quốc tế tại khu vực Cần Giờ, TP.HCM.

Về lợi ích kinh tế-xã hội, doanh nghiệp nhấn mạnh, việc hình thành một trung tâm dịch vụ logistics quy mô lớn dự kiến mang lại những tác động tích cực, lan tỏa, tạo điều kiện phát triển các hoạt động thương mại, dịch vụ, sản xuất, tài chính, các loại dịch vụ hàng hải tại địa phương.

“Đây là giải pháp hiệu quả nhằm thực hiện thành công mục tiêu phát triển logistics trở thành lĩnh vực mũi nhọn của TP. HCM, tiếp tục giữ vững vai trò là một trung tâm logistics của khu vực và châu Á, mở ra một hướng đi mới góp phần nâng cao tỷ trọng đóng góp của khối dịch vụ trong cơ cấu kinh tế của TP.HCM và Việt Nam”, VIMC khẳng định.

Hiện tại, Cảng Sài Gòn và hãng tàu MSC đã và đang đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, đề xuất phát triển cảng trung chuyển container quốc tế tại khu vực Cần Giờ có khả năng tiếp nhận tàu mẹ trọng tải lên đến 250.000DWT, tổng chiều dài cầu bến chính khoảng 6,8km, nhu cầu sử dụng đất khoảng 570ha.

Dự án có công suất thiết kế 15 triệu teus với tổng mức đầu tư hơn 850 triệu USD.

Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam và Cảng Sài Gòn đang nỗ lực làm việc với đối tác nước ngoài để cụ thể hóa các nội dung hợp tác, đầu tư và vận hành khai thác cảng Cần Giờ.

Trước nay chúng ta vẫn nói nhiều về việc, Việt Nam được biết đến là một trong số ít các quốc gia được xem là lựa chọn thay thế sản xuất cho Trung Quốc. Do đó, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu có nhiều biến động và dịch chuyển do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, làn sóng đầu tư nước ngoài (FDI) vào Việt Nam sẽ ngày càng tăng trưởng mạnh mẽ nhờ sự ổn định của các yếu tố kinh tế vĩ mô cũng như sự phát triển của cơ sở hạ tầng tại Việt Nam, việc sở hữu các cảng trung chuyển quốc tế quan trọng như Cần Giờ - TP.HCM sẽ là đòn bẩy để tăng trao đổi hàng hóa Việt ra biển lớn và khơi thông, kết nối dòng chảy toàn cầu, qua đó, tham gia sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn thế giới.