Việt Nam mất 883 triệu USD do virus máy tính

HÀ NỘI (Sputnik) - Năm 2022, thiệt hại do virus máy tính gây ra đối với người dùng Việt Nam ở mức 21.200 tỷ đồng, tương đương 883 triệu USD.

"Trên phạm vi toàn cầu, tội phạm mạng gây thiệt hại lên tới hơn 1.000 tỷ USD mỗi năm, tương đương 1,18% GDP toàn cầu. Mức thiệt hại 883 triệu USD (tương đương 0,24% GDP của Việt Nam) thuộc nhóm thấp so với thế giới. Cùng với đó, Việt Nam tăng 25 bậc về chỉ số an toàn an ninh mạng GCI, cho thấy nỗ lực của Chính phủ và giới an ninh mạng trong nước", Báo cáo của Bkav nhận xét.

Mặc dù vậy, theo Bkav bức tranh toàn cảnh an ninh mạng 2022 tại Việt Nam vẫn còn những điểm nóng đáng quan ngại: virus đánh cắp tài khoản đã có thể “xuyên thủng” cơ chế bảo mật hai lớp; số lượng máy tính nhiễm mã độc APT (tấn công có chủ đích) ở mức cao; mã độc tống tiền ransomware chuyển hướng tấn công sang máy chủ; lừa đảo tài chính online bùng nổ; Việt Nam có tới 6,8 triệu người dùng tham gia thị trường tiền mã hóa là tiềm năng nhưng thách thức cũng rất lớn…

Thống kê của Bkav, 180.000 máy tính trong các cơ quan, tổ chức Việt Nam bị nhiễm mã độc APT trong năm vừa qua. Con đường phát tán chủ yếu vẫn là gửi email với nội dung dụ dỗ hoặc thúc giục mở file đính kèm. Mã độc kích hoạt ngay khi người dùng mở file, từ đó âm thầm hoạt động trên máy tính nạn nhân: cài đặt thêm các module thành phần khác để điều khiển từ xa, đánh cắp dữ liệu, leo thang đặc quyền, lợi dụng thiết bị để tiếp tục hành vi tấn công len sâu hơn vào hệ thống của cơ quan, tổ chức...

Để lẩn tránh các giải pháp bảo mật, mã độc sử dụng rất nhiều kỹ thuật tinh vi như DLLSideLoading (ẩn náu dưới các phần mềm hệ thống, phần mềm nổi tiếng như Google, Office, Antivirus), fileless (kỹ thuật tàng hình), được lập trình bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau, CVE, bootkit, rootkit...

Năm 2022, các chuyên gia Bkav ghi nhận chiến dịch tấn công ransomware quy mô lớn nhắm vào các máy chủ chứa dữ liệu kế toán. Nếu như trong năm 2021 chưa tới 1.000 máy chủ nhiễm ransomware thì năm 2022 ghi nhận hơn 14.500 máy. Riêng chiến dịch tấn công ransomware nhắm vào máy chủ chứa dữ liệu kế toán được ghi nhận từ tháng 4-2022 (hiện tại vẫn đang tiếp diễn) đã xâm nhập 1.355 máy chủ.

Ông Nguyễn Tiến Đạt, tổng giám đốc phụ trách mảng chống mã độc (AntiMalware) của Bkav, cho biết:

“Máy chủ là nơi lưu trữ dữ liệu quan trọng của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cũng là nơi công khai các dịch vụ ra Internet nên hacker dễ tiếp cận hơn. Cùng với đó, kỳ vọng thu được nguồn lợi tài chính từ việc mã hóa tống tiền là các nguyên nhân khiến dòng mã độc này tăng đột biến thời gian vừa qua”.

Khảo sát của Bkav cũng cho thấy 40% người dùng Việt Nam không sao lưu (backup) dữ liệu, hoặc thực hiện không đúng cách (sao lưu sang một ổ khác trên cùng máy tính). Điều này dẫn đến những thiệt hại nặng nề, không thể khôi phục dữ liệu khi không may trở thành nạn nhân của tấn công ransomware.

Vì vậy, để giảm nguy cơ, Bkav khuyến cáo người dùng thường xuyên sao lưu dữ liệu quan trọng và lưu trữ sang một nơi khác như USB/Ổ cứng gắn ngoài, máy tính khác, Cloud Storage (Google Drive, One Drive, iCloud…). Cài đặt phần mềm diệt virus có tính năng ngăn chặn ransomware để được bảo vệ tự động.