Profile "khủng" của hai nhà khoa học nữ vừa nhận giải thưởng Kovalevskaia

HÀ NỘI (Sputnik) - Giải thưởng Kovalevskaia 2023 đã được trao cho Giáo sư-Tiến sỹ Hoàng Thị Thái Hòa, Trưởng Khoa Nông học, Trường Đại học Nông Lâm-Đại học Huế; và Phó Giáo sư-Tiến sỹ Đào Việt Hà, Viện trưởng Viện Hải dương học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

GS.TS Hoàng Thị Thái Hòa, 51 tuổi, Trưởng Khoa Nông học, Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Huế được vinh danh với những đóng góp xuất sắc trong lĩnh vực nông nghiệp. 28 năm qua, GS Thái Hòa theo đuổi hướng nghiên cứu chính là đất và dinh dưỡng cây trồng bền vững. Nữ giáo sư tập trung nghiên cứu độ phì đất, xây dựng quy trình sản xuất các loại phân hữu cơ, sử dụng phân bón cho cây trồng. Nghiên cứu mở ra hướng mới trong ứng dụng biện pháp phi hóa học nhằm giảm sử dụng phân bón hóa học, giải quyết vấn đề an toàn nông sản, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu trong sản xuất cây trồng.

GS Hòa công bố 148 bài báo, công trình khoa học trên các tạp chí uy tín trong nước và quốc tế, trong đó 19 bài thuộc tạp chí ISI/Scopus. Chị chủ trì nhiều công trình, đề tài có tính ứng dụng cao. Trong đó có 6 hợp đồng tư vấn và chuyển giao khoa học công nghệ, sở hữu 2 bằng độc quyền giải pháp hữu ích về quy trình sản xuất phân hữu cơ từ chất thải chăn nuôi sau ủ biogas và quy trình sản xuất phân bón lá sinh học từ thực vật thủy sinh.

Giải thưởng cá nhân cũng được trao cho PGS.TS Đào Việt Hà, 55 tuổi, với những đóng góp trong lĩnh vực khoa học môi trường biển. Chị nhận bằng Thạc sĩ tại ĐH Arhus, Đan Mạch năm 2001 và tiến sỹ tại ĐH Tokyo, Nhật Bản năm 2009. Hiện chị là Viện trưởng Viện Hải dương học (Nha Trang, Khánh Hòa), đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Liên Chính phủ về hải dương học Việt Nam.

PGS Hà là một trong những chuyên gia kỳ cựu ngành hải dương học, được biết đến là người Việt đầu tiên nghiên cứu về bản chất, nguồn gốc và cơ chế tích lũy độc tố tự nhiên trong sinh vật biển. Với hơn 30 năm nghiên cứu, PGS Hà chủ trì nhiều dự án quốc tế về hải dương học, đảm nhiệm vị trí trưởng dự án hợp tác quốc tế về độc tố biển trong khu vực Tây Thái Bình Dương.

Đến nay chị công bố 104 bài báo khoa học, trong đó 41 bài trên tạp chí quốc tế uy tín, được cấp 1 bằng giải pháp hữu ích. Hướng nghiên cứu của chị về sàng lọc và tách chiết các hợp chất có hoạt tính sinh học từ sinh vật biển; cơ chế tích lũy và đào thải độc tố tự nhiên trong sinh vật biển.

Năm 2023 có 9 hồ sơ tham dự bình xét Giải thưởng Kovalevskaia, đều là những hồ sơ hết sức ấn tượng với các công trình nghiên cứu có nhiều ý nghĩa đối với cuộc sống. Theo PGS.TS Nguyễn Thị Doan, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Kovalevskaia, các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học nữ không chỉ là kết tinh lao động trí óc, mà còn của sự đam mê, sự cống hiến, sự truyền lửa.

PGS.TS Nguyễn Thị Doan cũng bày tỏ, cuộc cách mạng 4.0 tác động đến chúng ta khách quan, tiến bộ khoa học nhanh như vũ bão, tài nguyên thiên nhiên càng cạn kiệt, dân số già hoá. Nguồn tài nguyên quý giá nhất là con người, trong đó có đội ngũ nữ trí thức. Vì vậy, PGS.TS Nguyễn Thị Doan đề nghị Chính phủ cần có sự quan tâm, đầu tư cho nghiên cứu khoa học để chị em phụ nữ để phát triển hơn nữa.

Giải thưởng Kovalevskaia mang tên nhà toán học Nga Sophia Kovalevskaia.

Giải thưởng được trao thường niên từ năm 1985 nhằm tôn vinh những tập thể, cá nhân nữ khoa học có thành tích xuất sắc trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học vào thực tiễn cuộc sống. Mỗi cá nhân đạt giải nhận tiền thưởng bằng tiền Việt tương đương 3.000 USD từ Quỹ Giải thưởng Kovalevskaia.