Theo tờ báo Mỹ, thỏa thuận hợp tác quân sự được âm thầm ký kết vào đầu năm 2019.
Theo thỏa thuận này, quân đội Trung Quốc có quyền sử dụng đặc biệt đối với một phần căn cứ hải quân Ream của Campuchia tại vịnh Thái Lan. Căn cứ nằm gần thành phố Sihanoukville và sân bay đang được một công ty Trung Quốc đầu tư và xây dựng.
Wall Street Journal cho hay, hiện vẫn chưa rõ các chi tiết của thỏa thuận này. Một bản dự thảo trước đó, đã được các quan chức Mỹ nhìn thấy, cho phép Trung Quốc sử dụng căn cứ này trong 30 năm, và tự động được gia hạn cứ 10 năm sau đó. Trung Quốc có thể đưa người tới đây, cất trữ vũ khí và đậu tàu chiến, theo bản dự thảo.
Theo báo Mỹ, các hoạt động quân sự xuất phát từ căn cứ hải quân và sân bay này sẽ gia tăng mạnh năng lực của Trung Quốc trên Biển Đông, đe dọa các đồng minh của Mỹ ở Đông Nam Á và mở rộng ảnh hưởng đối với eo biển chiến lược Malacca.
In order to enter the Chinese section of the naval base, which is exclusive for Chinese use, Cambodia needs to get permission from China. The draft of the agreement says that China will build two new piers, one for China & one for Cambodia, according to US officials. pic.twitter.com/7SybsCcMmw
— IndoPacific_SCS_Info (@IndoPac_Info) July 21, 2019
Hun Sen bác bỏ thông tin về việc cung cấp căn cứ Ream cho Trung Quốc
Tuy nhiên chính phủ Trung Quốc và Campuchia đều phủ nhận có bất cứ kế hoạch nào về một căn cứ quân sự của Trung Quốc ở Campuchia. Phát ngôn viên chính phủ Campuchia Phay Siphan tuyên bố vào hôm 19/7 rằng “chẳng có điều gì xảy ra như thế cả” và những thứ như thế là “tin giả”.
Hôm 22/7 Thủ tướng Campuchia Hun Sen cũng bác bỏ thông tin về việc cung cấp căn cứ Khmer cho Trung Quốc:
"Đây là thông điệp tồi tệ nhất mà người ta nghĩ ra nhằm chống lại Campuchia", - Thủ tướng Campuchia Hun Sen nói với trang tin tức thân chính phủ Fresh News.
"Điều này là không thể, bởi vì việc triển khai các căn cứ quân sự nước ngoài trái với Hiến pháp của Campuchia" - ông nói.
Mỹ tỏ lo ngại trước thỏa thuận Trung Quốc và Campuchia
Giới chức Mỹ và các nước đồng minh bày tỏ lo ngại thỏa thuận đồng nghĩa rằng Trung Quốc sẽ có cơ sở hải quân đầu tiên tại Đông Nam Á, dù nội dung của dự thảo chưa thiết lập một căn cứ quân sự với quy mô hoàn chỉnh. Việc Trung Quốc có thể mở tiền đồn quân sự thứ hai ở nước ngoài khiến Lầu Năm Góc thêm lo ngại về tham vọng thiết lập mạng lưới căn cứ quân sự toàn cầu của Bắc Kinh.
Phát ngôn viên Đại sứ quán Mỹ tại Campuchia Emily Zeeberg hôm 2/7 nói rằng các diễn biến gần đây đã thổi bùng các đồn đoán về kế hoạch trong tương lai của Campuchia đối với căn cứ hải quân Ream, bao gồm khả năng cho phía Trung Quốc dùng căn cứ này.
Bà Emily Zeeberg cho rằng với mức độ ảnh hưởng cao của Trung Quốc ở Campuchia về mặt kinh tế và chính trị, đây là một mối quan ngại thực sự. Bà hối thúc ban lãnh đạo Campuchia duy trì cam kết được quy định trong hiến pháp Campuchia là theo đuổi chính sách đối ngoại độc lập và tích cực bảo vệ nền độc lập của Campuchia cho các thế hệ tương lai.
Phát ngôn viên Emily Zeeberg nói:
“Bất cứ bước đi nào làm suy yếu nền độc lập của Campuchia hoặc mở cửa cho sự hiện diện của một lực lượng quân sự nước ngoài ở Campuchia sẽ là mối quan ngại sâu sắc đối với Mỹ và có thể đe dọa mức độ tín nhiệm và trung lập của ASEAN”.
