Ngày 28 tháng Bảy 1904 tàu tuần dương "Diana" ngoan cường tham gia trận thủy chiến với quân Nhật Bản trong vùng biển Hoàng Hải, nhưng vì trúng đạn pháo đã bị lạc khỏi đội hình hải đoàn Nga và phải đơn độc bơi xuống phía nam. Con tàu tuần dương Nga cập vào cảng Sài Gòn và từ ngày 11 tháng Tám 8 nó bị chính quyền Pháp ở địa phương cầm giữ. Câu chuyện lịch sử này do bà Natalia Zolkina kể với các sinh viên Việt Nam.
Những người bạn Việt Nam đã giúp tìm thấy nơi chôn cất 8 trong số 12 thủy thủ Nga bị chết ở Sài Gòn vì vết thương quá nặng khi chiến đấu bảo vệ Cảng Arthur. Di cốt của họ được cải táng trong nghĩa trang Lái Thiêu, danh tính những thủy thủ Nga anh dũng được khắc trên tấm bia bằng tiếng Nga và tiếng Việt.
Tổ hợp đài tưởng niệm được khánh thành vào ngày 9 tháng Năm 1995. Từ năm đó tại thành phố Hồ Chí Minh đã khởi sinh một truyền thống tốt đẹp: Những công dân Nga đang sống và làm việc tại Việt Nam, hàng năm cứ đến 23 tháng Hai — Ngày của những người bảo vệ Tổ quốc — và 9 tháng Năm — Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại — đều tới thăm nấm mộ tập thể ở Lái Thiêu để tôn vinh ký ức về những thủy thủ Nga đã hy sinh tính mạng cho đất nước mình.
Natalia Zolkina, từ TP Hồ Chí Minh
