Ở Việt Nam đề nghị cấm chụp ảnh, phát tán công trình quốc phòng, khu quân sự

Tại dự thảo Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự trình Quốc hội, Chính phủ nghiêm cấm quay, chụp, ghi chép và phát tán hình ảnh về công trình quốc phòng, khu quân sự lên mạng internet.

Chiều 26/5, Quốc hội nghe Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang trình bày Tờ trình cũng như Báo cáo thẩm tra dự án Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự của Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới.

Cần có Luật về quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự

Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang cho biết, sau 28 năm thực hiện, Pháp lệnh Bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự bộc lộ những vướng mắc, bất cập.

Một số nội dung chưa theo kịp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội và các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Một số nội dung quy định về hạn chế quyền con người, quyền công dân tại Pháp lệnh không phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013.

"Thực tiễn đã đặt ra yêu cầu cần thiết phải xây dựng một đạo luật về quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự", - Bộ trưởng nói.

Theo Bộ trưởng Phan Văn Giang, từ năm 1995 đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam đã ban hành nhiều chủ trương, quan điểm về bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân. Chủ trương này cần được tiếp tục thể chế hóa đầy đủ để tạo cơ sở pháp lý cho tổ chức thực hiện.

Việc xây dựng Luật nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong tổ chức thực hiện xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc trong tình hình mới.

Bên cạnh đó, tăng cường các biện pháp quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; xây dựng chính sách hỗ trợ, ưu tiên các chương trình đầu tư để phát triển kinh tế - xã hội đối với địa phương, cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tại địa bàn bị ảnh hưởng lớn về phát triển kinh tế - xã hội, hạn chế đầu tư nước ngoài; chính sách đối với các khu vực bị hạn chế về quyền sử dụng đất và các quyền, lợi ích hợp pháp khác do yêu cầu quản lý, bảo vệ, bảo đảm an toàn cho công trình quốc phòng và khu quân sự.

Các trường hợp quản lý chuyển mục đích sử dụng công trình quốc phòng

Dự thảo Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự gồm 6 chương, 34 điều.

Có 4 nhóm chính sách gồm: Hoàn thiện quy định về xác định phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự và nội dung quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Chế độ quản lý, bảo vệ đối với khu vực cấm, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn, vành đai an toàn kho đạn dược, hành lang an toàn kỹ thuật hệ thống ăng-ten quân sự của các công trình quốc phòng và khu quân sự; Chuyển đổi mục đích sử dụng, phá dỡ, di dời công trình quốc phòng và khu quân sự; Chính sách đối với địa phương, cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tại địa bàn, khu vực bị ảnh hưởng do yêu cầu của công tác quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự.

Về cơ bản, các nội dung quy định tại dự thảo Luật bảo đảm phù hợp, thống nhất và không trái với quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành có liên quan. Chính phủ đề xuất ba trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng công trình quốc phòng, quân sự. Đó là chuyển đổi trong phạm vi Bộ Quốc phòng theo yêu cầu nhiệm vụ; khi không còn nhu cầu sử dụng cho nhiệm vụ, cần chuyển để phát triển kinh tế - xã hội và dân sinh; và công trình nằm trong phạm vi thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội theo quy hoạch phê duyệt và được Bộ Quốc phòng thống nhất bằng văn bản.

Nguyên tắc chuyển đổi là không ảnh hưởng đến nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo đảm bí mật nhà nước; phù hợp với quy hoạch, kế hoạch và đảm bảo bồi thường, hỗ trợ theo quy định. Thẩm quyền quyết định thuộc Thủ tướng; riêng công trình, khu vực thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng do Bộ trưởng Quốc phòng quyết định hoặc phân cấp thẩm quyền quyết định.

Bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự hiệu quả

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới nêu rõ, Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự như đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ.

Việc ban hành Luật trên cơ sở Pháp lệnh Bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự năm 1994, nhằm tiếp tục cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng; quy định của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; tạo hành lang pháp lý đầy đủ, khả thi để hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự có hiệu lực, hiệu quả.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho hay, có ý kiến đề nghị làm rõ sự thống nhất giữa "Công trình quốc phòng", "khu quân sự" với khái niệm "Tài sản đặc biệt tại đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân" quy định tại khoản 5 Điều 3 Luật Quản lý, sử dụng tài sản công; phân biệt với "Công trình phòng thủ dân sự" trong dự thảo Luật Phòng thủ dân sự.

Do đó, đề nghị rà soát kỹ lưỡng các quy định của dự thảo Luật và các luật có liên quan để quy định cụ thể trường hợp nào áp dụng Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự và trường hợp nào áp dụng luật có liên quan như Luật Quản lý sử dụng tài sản công; Luật Đất đai; Luật Xây dựng; Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo.

Đối với việc sử dụng, bảo quản, bảo trì công trình quốc phòng và khu quân sự (Điều 10), Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, làm rõ thêm về các quy định này, các căn cứ xác định phạm vi khu vực cấm, phạm vi khu vực bảo vệ, phạm vi vành đai an toàn, phạm vi vành đai an toàn kho đạn dược…; những nguyên tắc, tiêu chí, yêu cầu cụ thể về phạm vi, ranh giới của khu vực cấm, khu vực bảo vệ và vành đai an toàn công trình quốc phòng và khu quân sự.

Liên quan đến xác định phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự (Điều 16), Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, làm rõ thêm về các quy định này, các căn cứ xác định phạm vi khu vực cấm, phạm vi khu vực bảo vệ, phạm vi vành đai an toàn, phạm vi vành đai an toàn kho đạn dược…, những nguyên tắc, tiêu chí, yêu cầu cụ thể về phạm vi, ranh giới của khu vực cấm, khu vực bảo vệ và vành đai an toàn công trình quốc phòng và khu quân sự; quy định về chiều cao không gian, chiều sâu dưới mặt đất, trên mặt nước, dưới mặt nước, các công trình dân dụng liền kề phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự.

Về xử lý công trình, vật kiến trúc; quản lý, sử dụng đất, mặt nước trong phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự (Điều 18), có ý kiến cho rằng, quy định như dự thảo Luật sẽ có nhiều công trình dân sự vi phạm phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự, trong đó có nhiều công trình do lịch sử để lại hoặc trước đó hoàn toàn không vi phạm pháp luật về xây dựng, đất đai, quy hoạch.

"Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị làm rõ tính khả thi của quy định này và cần quy định rõ lộ trình giải quyết những vấn đề phát sinh sau khi Luật có hiệu lực thi hành", - ông Lê Tấn Tới nhấn mạnh.

Đề xuất cấm quay phim chụp ảnh khu quân sự, công trình quốc phòng

Công trình quốc phòng được xác định là công trình kiến trúc, vật thể, địa hình, địa vật tự nhiên sẵn có hoặc được xây dựng, cải tạo để phục vụ cho các hoạt động quân sự, quốc phòng, phòng thủ bảo vệ Tổ quốc.

Khu quân sự là khu vực được giới hạn bởi ranh giới trên mặt đất, trong lòng đất, trên mặt nước, dưới mặt nước, trên không được thiết lập, xác định chuyên dùng cho mục đích quân sự.

Điều 17 dự luật quy định người, phương tiện có nhiệm vụ và được cấp có thẩm quyền cho phép mới được ra vào khu vực cấm; phải mang theo giấy ra vào, giấy tờ cá nhân, giấy đăng ký của phương tiện và chịu sự kiểm tra, hướng dẫn của lực lượng bảo vệ.

Đáng chú ý, Chính phủ đề xuất nghiêm cấm các hành vi quay phim, chụp ảnh, ghi âm, điều tra, khảo sát, định vị, đo vẽ, ghi chép miêu tả, đăng tải, phát tán trên phương tiện thông tin đại chúng, mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông về công trình quốc phòng, khu quân sự; trừ trường hợp được phép của cấp có thẩm quyền.

Trong khu vực bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự Nhóm đặc biệt chỉ được hoạt động canh tác nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp do các cá nhân, hộ gia đình thường trú trong phạm vi bảo vệ trên thực hiện nhưng không được làm biến dạng địa hình tự nhiên.

Trong phạm vi vành đai an toàn công trình quốc phòng và khu quân sự Nhóm đặc biệt (các công trình quốc phòng, khu quân sự đặc biệt quan trọng phải áp dụng biện pháp quản lý, bảo vệ đặc biệt nghiêm ngặt để bảo đảm bí mật, an toàn tuyệt đối), hoạt động đầu tư phát triển kinh tế - xã hội được thực hiện theo quy hoạch của địa phương, tuân thủ các quy định của pháp luật có liên quan.

Hoạt động khai thác tài nguyên rừng, khoáng sản, vật liệu xây dựng, mở mới, mở rộng các điểm du lịch và các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội phải lấy ý kiến và được sự đồng ý bằng văn bản của Bộ Quốc phòng.

Các dự án đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài phải được Thủ tướng Chính phủ quyết định.