Việt Nam sẽ rà soát nơi có bố trí người nhà làm cán bộ

Thường trực Ban Bí thư lưu ý vẫn còn tình trạng, một số nơi bố trí cán bộ là người có quan hệ gia đình.

Trong thời gian tới, Ban Tổ chức Trung ương sẽ rà soát vấn đề này để thực hiện nghiêm Quy định 114 của Bộ Chính trị.

Siết quy định về "bố trí người nhà làm cán bộ"

Sáng 26/7, Ban Tổ chức Trung ương đã tổ chức hội nghị quán triệt Quy định 114 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ. Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai chủ trì hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, bà Trương Thị Mai cho biết, theo quy định mới, Bộ Chính trị yêu cầu người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng phải gương mẫu trong xem xét, bố trí người có quan hệ gia đình, thân quen vào vị trí đứng đầu đơn vị trực thuộc hoặc giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý khác.

"Cần xem xét thận trọng, cân nhắc kỹ lưỡng tài năng, đức độ khi bố trí người thân quen, để cán bộ, đảng viên, dư luận đồng tình, ủng hộ, tránh tình trạng sau đó lại đơn thư", - bà Trương Thị Mai lưu ý.

Thường trực Ban Bí thư cũng cho rằng, mỗi cán bộ chắc chắn phải tự đánh giá được như thế nào là người thân quen, và biết mình thân quen ai.

"Ai thân với ai thì người đó phải biết, ở đây yêu cầu là từng cá nhân phải tự giác, nêu cao tinh thần gương mẫu, tự nghiêm khắc với bản thân mình", - bà Mai nói.

Trong Quy định 114, Bộ Chính trị yêu cầu không bố trí người có quan hệ gia đình đồng thời đảm nhiệm các chức danh thành viên trong cùng ban thường vụ cấp ủy, ban cán sự đảng, đảng đoàn, tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị; cùng làm người đứng đầu hoặc cấp phó cùng địa phương, cơ quan, đơn vị.

Đồng thời, các cơ quan không bố trí người có quan hệ gia đình đồng thời đứng đầu các cơ quan: Nội vụ, thanh tra, tài chính, ngân hàng, thuế, hải quan, công thương, kế hoạch đầu tư, tài nguyên môi trường, quân đội, công an, tòa án, viện kiểm sát ở Trung ương hoặc cùng cấp ở một địa phương.

Người có quan hệ gia đình được xác định là vợ (chồng); bố, mẹ, người trực tiếp nuôi dưỡng hoặc bố, mẹ, người trực tiếp nuôi dưỡng vợ (chồng); con đẻ, con nuôi, con dâu, con rể; anh, chị, em ruột; anh, chị, em ruột của vợ (chồng).

"Ông là bí thư đảng ủy xã, không thể bố trí cấp phó là em hoặc vợ mình, dù người đó giỏi tới đâu", - đồng chí Trương Thị Mai lấy ví dụ dẫn chứng.

Quy định khó, "đụng chạm" nhưng cần làm

Theo quy định, người được bố trí công tác phải báo cho cấp trên hoặc địa phương, cơ quan nếu phát hiện có người nhà trong 13 ngành nêu trên. Chẳng hạn, VKSND Tối cao dự tính bổ nhiệm một cán bộ trong ngành ở địa phương. Tuy nhiên, nếu địa phương này đã có người nhà của người được bổ nhiệm thì người được bổ nhiệm và cán bộ ở địa phương đều phải có trách nhiệm thông báo cho cơ quan có thẩm quyền.

"Nếu cán bộ được bố trí là người cùng gia đình nhưng giỏi, có năng lực, phẩm chất tốt, được tín nhiệm cao thì phải báo cáo cấp trên và Ban Tổ chức Trung ương để đánh giá, cho ý kiến", - đồng chí Trương Thị Mai lưu ý.

Thường trực Ban Bí thư thừa nhận, đây là quy định rất khó vì "đụng chạm đến tâm tư, tình cảm, mong muốn của nhiều người". Ai cũng mong muốn con em, người trong gia đình trưởng thành, phát triển. Trên thực tế, trong cùng gia đình cũng có thể có nhiều người giỏi, phẩm chất tốt.

"Nhưng cán bộ lãnh đạo phải chấp hành nghiêm quy định của Đảng. Điều gì cấm thì không được làm", - đồng chí Trương Thị Mai quán triệt.

Theo bà, hiện vẫn còn tình trạng, một số nơi bố trí cán bộ là người có quan hệ gia đình, và tới đây Ban Tổ chức Trung ương sẽ cho rà soát vấn đề này.

Thường trực Ban Bí thư cũng khẳng định, từ khi Bộ Chính trị ra quy định kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền (Quy định 205 năm 2019), thì cho đến nay tình trạng lạm quyền, lộng quyền, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phục vụ lợi ích cá nhân đã từng bước được khắc phục.

Đồng chí Trương Thị Mai nhận định, Quy định 114 có nhiều điều khoản nghiêm khắc hơn nhưng "cần làm sao để quy định đi vào cuộc sống thì cán bộ, đảng viên, nhân dân mới có niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng về công tác cán bộ".

Bà Mai nhấn mạnh, việc bổ sung, ban hành các quy định liên quan về vấn đề xây dựng, chỉnh đốn Đảng hay phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, kiểm soát quyền lực cho chặt chẽ hơn là điều cần thiết.

Thường trực Ban Bí thư dẫn lại một số nội dung theo Quy định 37/2021 hay Quy định 08 về vấn đề nêu gương. Chẳng hạn, việc bổ nhiệm phải đảm bảo 2 năm mới bổ nhiệm ở vị trí tiếp theo, nhằm khắc phục thực tế trước đó là tình trạng 2 năm lên 3 chức.

"Tôi làm công tác tổ chức còn thấy bức xúc về việc bổ nhiệm như vậy thì làm sao người dân, cán bộ, đảng viên không bức xúc cho được", - bà Trương Thị Mai nói thẳng.

Từ đó, Thường trực Ban Bí thư nhận định, việc tiếp thu từ thực tiễn để sửa quy định cho phù hợp sẽ siết chặt lại kỉ luật, kỉ cương trong công tác cán bộ.

Đòng thời, những quy định này cũng hạn chế quyền lực của người đứng đầu, người làm công tác tổ chức, đưa ra quy chuẩn cán bộ thuộc diện Ban Bí thư quản lý, diện địa phương, hay người đó phải đạt mức độ nào thì mới được quy hoạch bổ sung vào diện Ban Bí thư, lãnh đạo chủ chốt…