Ngân hàng Nhà nước vẫn còn ‘viên đạn bạc’

Chiều 27/9, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục hút về 20.000 tỷ đồng qua kênh tín phiếu. Dự báo, NHNN có thể hút về khoảng 100.000 tỷ đồng qua nghiệp vụ thị trường mở (OMO).

Các tổ chức tài chính không loại trừ khả năng NHNN có thể bán ra ngoại tệ để ổn định tỷ giá, tuy nhiên, hiện nhà điều hành vẫn đang nắm trong tay “viên đạn bạc” rất tốt để cân bằng các biện pháp can thiệp tiền tệ.

NHNN hút thêm tiền về

Theo kết quả hôm nay, có 9/12 thành viên tham gia trúng thầu với tổng khối lượng là 20.000 tỷ đồng, lãi suất 0,65%.

Trên kênh cầm cố giấy tờ có giá, tiếp tục không có nghiệp vụ mới phát sinh và lượng lưu hành vẫn duy trì ở mức 0. Tính chung, NHNN đã rút ra khỏi hệ thống 20.000 tỷ đồng trong phiên giao dịch 27/9.

Hôm qua 26/9, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đã bán thêm 20.000 tỷ đồng tín phiếu, kỳ hạn 28 ngày bằng hình thức đầu thầu lãi suất.

Kết quả có 9/11 thành viên tham gia trúng thầu với tổng khối lượng 20.000 tỷ đồng và lãi suất trúng thầu đã nhích nhẹ lên 0,58%/năm, cao hơn 0,09 điểm phần trăm so với phiên 25-9 (0,49%/năm).

Như vậy, từ ngày 21 đến 27/9, tổng cộng 5 phiên giao dịch gần đây, NHNN đã hút gần 70.000 tỷ đồng ra khỏi hệ thống ngân hàng thông qua kênh tín phiếu.

Điểm đáng nói là sau 3 phiên thăm dò với khối lượng 10.000 tỷ đồng, ở phiên thứ 4 và thứ 5, nhà điều hành đã tăng khối lượng phát hành lên gấp đôi và lãi suất trúng thầu cũng có chiều hướng tăng.

Nếu như phiên 21/9 chỉ có 2 thành viên trúng thầu với tổng khối lượng 10.000 tỷ đồng và lãi suất 0,69%/năm; phiên 22/9 có 5 thành viên trúng thầu với tổng khối lượng 10.000 tỷ đồng và lãi suất 0,5%/năm; phiên 25/9 có 4 thành viên trúng thầu với tổng khối lượng 10.000 tỷ đồng và lãi suất 0,49%/năm; thì từ phiên 26/9 có 9 thành viên trúng thầu với tổng khối lượng là 20.000 tỷ đồng, lãi suất 0,58%; phiên 27/9 có 9/12 thành viên tham gia trúng thầu với tổng khối lượng là 20.000 tỷ đồng, lãi suất 0,65%.

Các diễn biến này cho thấy tín hiệu về sự quyết liệt hơn của Ngân hàng Nhà nước trong hoạt động hút bớt thanh khoản hệ thống.

FIDT Research vừa đưa ra nhận định cho biết, NHNN có thể hút 100.000 tỷ qua kênh thị trường mở. Đồng thời, mục tiêu chính của NHNN vẫn là nền thanh khoản dư thừa và linh động theo tổng thể cân bằng tiền tệ chung.

“Hành động hút VND trên OMO là hành động 2 chiều, hút ngắn hạn và sẽ trả trong tương lai”, FIDT nhận định.

Bảo vệ tỷ giá

Có thể thấy, hiện mức tỷ giá 24.500 đồng/ USD đang được Ngân hàng Nhà nước bảo vệ.

Kể từ cuộc họp Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (điểm trọng tâm là lãi suất đỉnh của Fed được dự báo kéo dài đến tháng 9/2024, trước khi có dấu hiệu cắt giảm đầu tiên) và NHNN bảo vệ bằng cách nâng lãi suất rất ngắn hạn nhằm cố gắng giảm bớt áp lực đầu cơ tỷ giá, vì vậy hành động hiệu quả nhất đối với NHNN tạm thời là phát hành tín phiếu.

Trong báo cáo cập nhật thị trường tiền tệ tháng 9 vừa công bố, Công ty CP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC - mã chứng khoán: VDS) lưu ý, tại thời điểm ngày 21/9, lãi suất cho vay qua đêm là 0,14%/năm, lãi suất cho vay qua đêm bình quân trong tháng 9 là 0,16%/năm, thấp hơn 0,03 điểm % so với lãi suất bình quân trong tháng 8.

Tương tự, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn 1 tuần và 2 tuần biến động không quá nhiều, lần lượt giảm 0,07 điểm % và 0,1 điểm % so với mức bình quân trong tháng 8.

Theo VDSC, mặt bằng lãi suất thấp là điểm khác biệt đáng kể so với đợt hút ròng của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong tháng 2 và tháng 3 năm nay. Tuy nhiên, lãi suất thấp cũng có thể là rào cản khiến cho tỷ lệ trúng thầu thấp hơn nhiều so với giai đoạn trước.

“Diễn biến lãi suất liên ngân hàng duy trì ở vùng thấp suốt một thời gian dài và mức độ quan tâm khi NHNN mở kênh phát hành tín phiếu trở lại xác nhận một thực tế là hệ thống ngân hàng đang thừa tiền”, báo cáo của VDSC nhấn mạnh.

Cũng tại thời điểm ngày 26/9, chỉ số đồng USD đã chạm ngưỡng 106,01, mức cao nhất kể từ đầu năm. Diễn biến tăng giá của đồng USD thể hiện sự điều chỉnh kỳ vọng của nhà đầu tư về chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sau kết quả cuộc họp mới nhất vào ngày 20/9.

Các dự báo của FED và thông điệp mới nhất tiếp tục củng cố quan điểm “diều hâu" hơn trong chính sách tiền tệ với khả năng có thêm một lần tăng lãi suất trong năm 2023 và lãi suất cao sẽ duy trì lâu hơn nữa trong năm 2024. Đây là yếu tố chính thúc đẩy đà tăng của chỉ số đồng USD trong bối cảnh chính sách tiền tệ và diễn biến kinh tế đều không thuận lợi với các đồng tiền đối trọng khác như đồng JPY, CNY hay EUR.

VDSC cho rằng, sự đồng thuận của các nhà quan sát về việc lãi suất ở mức cao của Fed sẽ duy trì thêm một thời gian dài cho đến hết năm 2024, điều này sẽ điều hướng các hoạt động giao dịch tiền tệ và tài sản trong các tháng cuối năm 2023.

Với mức chênh lệch lãi suất USD - VNĐ trên thị trường liên ngân hàng hiện đang ở mức 4 - 5 điểm % đối với các kỳ hạn dưới 1 tháng, nhóm phân tích cho rằng, kỳ vọng mới nhất về chính sách tiền tệ của Fed sẽ tiếp tục khiến cho hoạt động kinh doanh chênh lệch lãi suất được tăng cường.

“Vì vậy, hành động phát hành tín phiếu của NHNN ngay sau khi có kết quả cuộc họp của Fed cũng là một động thái để giảm bớt ảnh hưởng của hoạt động này đối với áp lực tỷ giá”, VDSC nêu quan điểm.

NHNN sẽ bán ra USD khi nào?

Trong thời gian tới, NHNN có thể tiếp tục hoạt động phát hành tín phiếu nhưng điều này không đồng nghĩa với việc đảo chiều trong chính sách tiền tệ bởi hoạt động điều tiết cung tiền mang tính thời điểm và linh hoạt.

Đồng thời, theo VDSC, hiệu quả của can thiệp lên áp lực tỷ giá cũng còn tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố, đặc biệt quan trọng nhất là xu hướng của chỉ số đồng USD.

Hiện tại, VDSC vẫn giữ quan điểm tỷ giá đang kiểm định lại vùng 24.500 đồng/USD và có thể giảm trở lại vào cuối năm 2023.

Rủi ro đối với dự báo là khả năng chỉ số đồng USD tăng mạnh về mức 110. Khi đó, NHNN có thể phải can thiệp thông qua bán ngoại tệ và kiềm giữ tỷ giá ở mức này cho đến cuối năm.

Viên đạn bạc

Phân tích về động thái hút ròng của NHNN, các chuyên gia kinh tế tại Maybank Investment Bank (MSVN) cũng cho rằng, việc kích hoạt trở lại hoạt động phát hành tín phiếu của NHNN chủ yếu nhằm điều chỉnh chênh lệch lãi suất liên ngân hàng, qua đó giảm áp lực lên tỷ giá USD/VND.

NHNN sẽ tiếp tục làm điều này cho đến khi thấy áp lực lên tỷ giá hạ nhiệt hoặc thấy nó gây tác động đến lãi suất huy động, cho vay.

Cơ quan quản lý vẫn còn dư địa để kiểm soát tỉ giá trong năm nay. Còn nhớ, trong 9 tháng đầu năm ngoái, NHNN đã bán 25 tỷ USD để kiểm soát tỉ giá hối đoái trước tình hình đồng USD tăng giá.

Hành động bán ngoại tệ quá sớm đã khiến khả năng can thiệp tỷ giá vào giai đoạn cuối năm về sau bị hạn chế.

“Vì vậy, năm nay NHNN đang thận trọng tính toán các biện pháp can thiệp vào thị trường ngoại hối. Khác với năm ngoái, Ngân hàng Nhà nước vẫn đang nắm trong tay “viên đạn bạc” tốt để sử dụng trong năm nay”, MSVN khẳng định.

Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu cũng cho rằng NHNN sẽ thực hiện các biện pháp phù hợp để đạt được mục tiêu kiểm soát tốt tỷ giá mà không gây gián đoạn thanh khoản toàn nền kinh tế và làm giảm xu hướng hạ lãi suất huy động, cho vay.