Vàng loạn giá, Việt Nam sắp có thay đổi quan trọng

Trong bối cảnh giá vàng tăng đột biến, chênh lệch với thế giới lớn, thị trường vàng có nhiều biến động, Ngân hàng Nhà nước đề xuất bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, cấp phép sản xuất vàng miếng cho một số doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện.

Theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, việc xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng là phù hợp với kinh nghiệm quốc tế, tăng cung vàng miếng trên thị trường, giải quyết được vấn đề chênh lệch giá.

Lãnh đạo Chính phủ họp với NHNN về quản lý thị trường vàng

Theo báo Chính phủ, chiều tối ngày 20/3, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã họp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) và các bộ, ngành về việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp quản lý thị trường vàng.

Cuộc họp được tổ chức ngay sau khi Thủ tướng Phạm Minh Chính ban hành Công điện số 23/CĐ-TTg ngày 20/3/2024 yêu cầu tăng cường các biện pháp quản lý thị trường vàng.

Tại buổi họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh Chính phủ và Thủ tướng rất quan tâm đến việc quản lý thị trường vàng, xem đây là nhiệm vụ rất quan trọng. Từ tháng 6/2023 đến nay, lãnh đạo Chính phủ đã có 9 văn bản chỉ đạo, đôn đốc NHNN và các cơ quan liên quan khẩn trương triển khai các biện pháp quản lý, giám sát hoạt động của thị trường vàng.

Theo Phó Thủ tướng, việc thị trường vàng thế giới và trong nước diễn biến phức tạp, giá vàng trong nước biến động mạnh đã ảnh hưởng đến sự ổn định, an toàn thị trường tài chính, tiền tệ và tâm lý xã hội.

Ông Khái cho rằng, thời gian qua, NHNN đã có nhiều cố gắng trong công tác quản lý thị trường vàng. Tuy nhiên, việc báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ còn chưa kịp thời, đầy đủ để có phản ứng phù hợp với diễn biến thực tế nhằm bình ổn thị trường vàng.

Phó Thủ tướng yêu cầu NHNN báo cáo về tình hình sản xuất, kinh doanh vàng; tìm ra nguyên nhân và sớm có giải pháp khắc phục hiệu quả cả về ngắn hạn và giải hạn; bảo đảm quản lý vàng an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững, phù hợp với nhu cầu thực tế của người dân, liên thông với các thị trường liên quan, tránh tình trạng lợi dụng tình hình để buôn lậu, đầu cơ, thao túng thị trường, kinh doanh vàng trái pháp luật để trục lợi.

Việt Nam sắp bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng?

Tại cuộc họp, lãnh đạo NHNN đã báo cáo về thị trường vàng miếng và thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ.

Theo Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà, trong số những giải pháp theo Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, giải pháp "Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng" là quan trọng nhất để thay đổi cục diện thị trường vàng miếng sau 12 năm thực hiện.

Lãnh đạo NHNN cho rằng, không còn tình trạng bất ổn thị trường vàng như giai đoạn trước, tình trạng "vàng hóa" đã được hạn chế, biến động của giá vàng ít tác động đến tỷ giá chính thức, thị trường ngoại tệ và kinh tế vĩ mô trong nước.

Dù giải pháp Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng là giải pháp quan trọng để kiểm soát chặt chẽ nguồn cung, nhưng từ năm 2014 đến nay, NHNN chưa tổ chức đấu thầu bán vàng miếng tăng cung trên thị trường.

Dù vậy, sau gần 10 năm, nguồn cung vàng miếng SJC trên thị trường hạn chế có thể là một nguyên nhân dẫn đến chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC và quốc tế duy trì ở mức cao.

Do đó, NHNN đề xuất thay đổi phương án sản xuất vàng miếng, bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, tiến hành cấp phép sản xuất vàng miếng cho một số doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện.

Ngoài ra, NHNN sẽ thực hiện cấp hạn mức sản xuất vàng miếng trong từng thời kỳ phù hợp với mục tiêu chính sách tiền tệ và sự ổn định của nền kinh tế vĩ mô. Việc xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng cũng phù hợp với kinh nghiệm quốc tế, tăng cung vàng miếng trên thị trường, giải quyết được vấn đề chênh lệch giá.

Trong khi đó, Thượng tướng Lương Tam Quang - Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, Bộ Công an đã có báo cáo về lĩnh vực này. Đầu năm nay, Bộ Công an đã chỉ đạo Công an địa phương triển khai các biện pháp đấu tranh quyết liệt để ngăn chặn tình trạng buôn lậu vàng qua biên giới.

Theo ông Quang, Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng đã được thực hiện đến nay là hơn 10 năm. Thị trường vàng hiện nay có nhiều biến động, không ổn định, chứng tỏ Nghị định 24 đã bộc lộ những bất cập cần kịp thời sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tế.

Đại diện Bộ Công an cho rằng, khi sửa đổi nghị định này, cần đánh giá tổng thể vai trò dự trữ vàng hiện nay. Đồng thời, phải đánh giá lại công tác quản lý khuôn sản xuất vàng miếng SJC; nghiên cứu, đề xuất xây dựng cơ chế can thiệp thị trường; bổ sung quy định về biên độ chênh lệch.