Hà Nội tính sáp nhập quận Hoàn Kiếm: Phải cân nhắc yếu tố đặc thù

Lãnh đạo Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ cho biết, liên quan việc quận Hoàn Kiếm thuộc diện sáp nhập do không đảm bảo tiêu chí diện tích, cần phải xem xét các yếu tố đặc thù về văn hóa, lịch sử.

Trước đó, như Sputnik thông tin, tại hội nghị diễn ra sáng 31/7, Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, Hoàn Kiếm là quận duy nhất của Hà Nội phải sáp nhập trong giai đoạn 2023-2025.

Hà Nội tính sáp nhập quận Hoàn Kiếm

Liên quan đến việc Hà Nội xem xét chủ trương sáp nhập quận Hoàn Kiếm, theo ông Nguyễn Hữu Thành, Phó vụ trưởng Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ), đây mới chỉ là thông tin ban đầu khi đối chiếu các quy định liên quan tới sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã theo Nghị quyết 35 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

Cụ thể, sáng 1/8, hội thảo góp ý sửa đổi Luật Thủ đô, ông Nguyễn Hữu Thành cho biết tiêu chí sắp xếp địa giới hành chính được nêu tại Nghị quyết 1211/2016 và Nghị quyết 35/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Theo đó, đến năm 2025, các tỉnh, thành cần hoàn thành sắp xếp huyện, xã có đồng thời hai tiêu chuẩn diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định.

Đơn vị cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% quy định.

Đơn vị cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% quy định.

Hôm qua 31/7, tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện, xã, Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, Hoàn Kiếm là quận duy nhất của thành phố phải sáp nhập giai đoạn 2023-2025. Thông tin ngay lập tức thu hút sự chú ý của dư luận cũng như báo chí trong nước.

Cụ thể, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quận phải có diện tích tối thiểu 35 km2, dân số 150.000. Về điểm này, quận Hoàn Kiếm đáp ứng tiêu chuẩn về dân số nhưng chỉ đạt 15% về diện tích.

Hoàn Kiếm - trung tâm văn hóa, chính trị, kinh tế của thủ đô Hà Nội

Hoàn Kiếm là quận nằm ở trung tâm Thủ đô Hà Nội, có diện tích 5,29 km2, với 18 phường, tổng dân số gần 156.000. Dù là quận nhỏ nhất Hà Nội, đây lại là trung tâm văn hóa, chính trị, kinh tế của Thủ đô với 190 di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng.

Trong số đó, phải kể đến quần thể di tích Hồ Gươm - đền Ngọc Sơn - đền Bà Kiệu, chùa Quán Sứ, đình Kim Ngân, chùa Báo Ân (chùa Liên Trì), tháp Báo Thiên, đền vua Lê, cửa Ô Quan Chưởng, Nhà hát Lớn Hà Nội, nhà tù Hỏa Lò, Quảng trường 19-8, nhà Thờ Lớn.

Về định nghĩa, đơn vị hành chính cấp huyện bao gồm quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (ví dụ: TP. Thủ Đức thuộc TP.HCM). Trong khi đó, đơn vị hành chính cấp xã bao gồm xã, phường, thị trấn.

Phải tính đến yếu tố đặc thù

Tuy nhiên, ông Nguyễn Hữu Thành nhấn mạnh, bên cạnh tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, còn phải tính đến yếu tố đặc thù trong việc sắp xếp đơn vị hành chính.

Các yếu tố đặc thù có thể kể đến bao gồm: địa giới đơn vị hành chính ổn định từ năm 1945; văn hóa, lịch sử, truyền thống dân tộc; điều kiện giao thông, vị trí địa lý.

"Về trường hợp quận Hoàn Kiếm, qua rà soát mới đánh giá được tiêu chí dân số, diện tích tự nhiên chứ chưa tính đến yếu tố đặc thù", - báo điện tử Vnexpress dẫn lời Phó Vụ trưởng Chính quyền địa phương nêu rõ.

Không chỉ riêng Hoàn Kiếm, 3 quận lõi còn lại của Hà Nội đều không đạt tiêu chí diện tích. Theo đó, Ba Đình 9,21 km2, Đống Đa 9,95 km2, Hai Bà Trưng 10,26 km2. Tuy nhiên, 3 quận này có số dân rất cao, lần lượt là hơn 225.000, trên 376.000 và gần 300.000.

Ngoài ra, một số quận mới cũng có diện tích dưới 35 km2 như Tây Hồ 24,38 km2, Cầu Giấy 12,38 km2, Thanh Xuân 9,17 km2 và Nam Từ Liêm 32,17 km2, nhưng đều có số dân vượt trên 150.000.

Đại diện Vụ Chính quyền địa phương lưu ý, việc điều chỉnh các quận này phải căn cứ đồng thời 2 yếu tố, tức là quy mô dân số và diện tích tự nhiên phải cùng dưới 70% so với quy định chứ không phải chỉ dựa theo 1 tiêu chí. Một quận có diện tích đạt dưới 20%, nhưng dân số trên 200% cũng không thuộc diện sáp nhập.

Ông Thành cho biết, việc quận Hoàn Kiếm và 176 đơn vị hành chính cấp xã của Hà Nội thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2023-2025 chỉ là "số liệu rà soát, chưa phải phương án sắp xếp".

Theo quy trình, Hà Nội phải xây dựng phương án tổng thể, nếu được phê duyệt thì mới có thể tiếp tục tính đến phương án cụ thể.