Tìm nguyên nhân doanh số ô tô Việt Nam xuống thấp kỷ lục trong 5 năm

Doanh số bán hàng của các hãng ô tô tại Việt Nam trong tháng 2/2024 đã giảm 40,1% so với tháng trước đó. Đây là mức giảm kỷ lục trong 5 năm qua, thấp hơn cả thời điểm giãn cách xã hội do Covid-19 năm 2021.

Theo các hãng xe, nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến tình trạng này là do ảnh hưởng của đợt nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài. Ngoài ra, còn có nhiều nguyên nhân khác cũng ảnh hưởng đến thị trường ô tô trong nước.

Doanh số ô tô giảm kỷ lục

Tạp chí Giao thông dẫn số liệu thống kê ghi nhận, lượng ô tô tiêu thụ trên toàn thị trường tháng 2/2024 chỉ đạt 11.633 chiếc, giảm 40% so với tháng trước, giảm 50% so với cùng kỳ năm 2023.

Đây là mức tiêu thụ ô tô thấp kỷ lục trong vòng ít nhất 5 năm trở lại đây tại Việt Nam. Trước đó, thời điểm thị trường rơi xuống mức sức mua thấp nhất thuộc về tháng 2/2021 với 13.585 chiếc. Cần lưu ý, tháng 2/2021 rơi vào đúng thời kỳ giãn cách xã hội do đại dịch Covid-19.

Theo số liệu thống kê của Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), nhóm các loại xe du lịch chịu ảnh hưởng nặng nề nhất khi chỉ có 8.099 chiếc bán ra, giảm 45% so với tháng đầu năm.

Trong đó, các loại xe thương mại đạt 4.478 chiếc, giảm 21%. Phân khúc có tỷ lệ giảm sâu nhất 48% là các loại xe chuyên dụng với 56 chiếc bán ra thị trường nhưng không ảnh hưởng nhiều do dung lượng quá nhỏ.

Về xuất xứ, các loại ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước (CKD) cho thấy đã hãm được đà lao dốc tốt hơn nhờ sự chủ động nguồn cung và các chính sách kích cầu. Sản lượng bán hàng ô tô CKD tháng 2/2024 đạt 6.662 chiếc, giảm 32% so với tháng trước. Trong khi đó, các loại xe nhập khẩu nguyên chiếc (CBU) đạt 4.971 chiếc, giảm 47% so với tháng trước.

Theo VAMA, luỹ kế 2 tháng đầu năm nay, tổng dung lượng thị trường ô tô Việt Nam đạt 30.876 chiếc, giảm 23% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, phân khúc xe du lịch đạt 22.844 chiếc, giảm 26%; phân khúc xe thương mại đạt 7.868 chiếc, giảm nhẹ 12%; phân khúc xe chuyên dụng đạt 164 chiếc, giảm 59%.

Nhóm xe lắp ráp trong nước chịu ảnh hưởng nặng nề khi cộng dồn 2 tháng đầu năm với 16.445 chiếc bán ra thị trường, giảm 27% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhóm xe nhập khẩu giảm 19%, đạt kim ngạch 14.431 chiếc.

Cũng theo VAMA, nhiều mẫu xe thậm chí không bán được chiếc nào trong tháng 2, như Suzuki Ciaz, Toyota Granvia, Toyota Land Prado, Toyota Innova Cross bản động cơ xăng, Honda Odyssey, Honda Civic TypeR.

Một số mẫu khác có doanh số ì ạch, chỉ bán ra được một vài chiếc như Toyota Yaris bán được 1 chiếc, Toyota Alphard động cơ xăng bán được 5 chiếc, Isuzu mu-X bán 6 chiếc…

Các mẫu xe cạnh tranh nhau cùng phân khúc có doanh số thấp như Honda Accord bán được 12 chiếc trong tháng 2 (bán được 8 chiếc trong tháng 1), Mazda 6 bán được 18 chiếc (tháng 1 bán được 50 chiếc), Toyota Camry bán được 67 chiếc (tháng 1 bán 75 chiếc).

Nhiều nguyên nhân cộng hưởng

Theo đánh giá của một số hãng xe lớn, nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến sự sụt giảm kỷ lục về doanh số ô tô tháng 2/2024 là do ảnh hưởng của đợt nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài.

Tuy nhiên, nguyên nhân này chỉ mang tính thời điểm và ngắn hạn. Trên thực tế, hồi tháng 2/2021, thị trường ô tô còn chịu tác động kép từ đợt nghỉ Tết, cũng là quãng thời gian thị trường đóng băng cục bộ do đại dịch Covid-19.

Ngoài ra, còn hàng loạt yếu tố cộng hưởng khiến cho doanh số của các hãng xe đồng loạt giảm tốc như việc hết hiệu lực ưu đãi 50% lệ phí trước bạ của Chính phủ đối với xe sản xuất lắp ráp trong nước kể từ 31/12/2023; kinh tế khó khăn nên người dân cũng thắt chặt chi tiêu và giảm mua sắm đồ xa xỉ.

Để sớm thoát khỏi vùng đáy sức mua, các doanh nghiệp ô tô đã bắt đầu tích cực tung ra các chương trình giảm giá, khuyến mãi ngay từ đầu năm. Nhiều hãng xe lớn như Ford, Toyota, Mitsubishi, Hyundai, Honda hay VinFast… đều có các đợt ưu đãi mạnh tay để lôi kéo người tiêu dùng trở lại mua sắm.

Các nhà kinh doanh ô tô trong nước kỳ vọng bức tranh thị trường ô tô Việt Nam sẽ dần tươi sáng hơn trong các tháng tiếp theo, phục hồi tăng trưởng trở lại trong giai đoạn 6 tháng cuối năm.